دوره 16، شماره 57 - ( 1-1401 )
جلد 16 شماره 57 صفحات 365-350 |
برگشت به فهرست نسخه ها
گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه حضرت معصومه (س)، قم، ایران
چکیده:
زمینه و هدف: در این مقاله، مبانی مسئولیت دولت به دلیل عدم رعایت «مراقبت کافی» یا عدم اتخاذ اقدامات لازم متعارف در مقابله با پاندمی و نیز عوامل رافع مسئولیت دولت خاطی که عبارتند از فورس‌ماژور، اضطرار و ضرورت و شروط اعمال آن‌ها، مورد بررسی و تحلیل قرار خواهد گرفت. در این زمینه، به این سؤال مهم پاسخ داده خواهد شد که آیا می‌توان دولت‌ها را در عرصه بین‌المللی مسئول قصور یا عدم پیشگیری از گسترش شیوع داخلی و یا فرامرزی بیماری کرونا دانست؟ و نیز دولت آسیب‌دیده با رعایت چه شرایطی حق دارد به مسئولیت دولت متخلف توسل جوید.
روش: روش تحقیق، توصیفی ـ تحلیلی، و روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای، با تأکید بر مصوبات کمیسیون حقوق بین‌الملل، تفسیر آرای قضایی و داوری‌های بین‌المللی و متون قانونی و تحلیل دکترین حقوقی است.
ملاحظات اخلاقی: در تحقیق حاضر، اصل امانتداری، صداقت، بی‌طرفی و اصالت اثر رعایت شده است.
یافته‌ها: عناصر و معیارهای گوناگونی برای ارزیابی تعهدات و رفتار دولت‌ها وجود دارد. یکی از این معیارها، تمایز میان تعهدات اولیه و ثانویه دولت‌ها در مقابله با همه‌گیری بیماری است. مبانی حقوقی تخلف از تعهدات اولیه دولت‌ها که منجر به تعهدات ثانویه آن‌ها می‌شود، نشان‌دهنده آنست که جهت اثبات مسئولیت دولت، نقض تعهدات اولیه می‌بایست همراه با خطا، تقصیر و یا عدم رعایت استاندارد «مراقبت کافی» باشد.
نتیجه‌گیری: در مقابله با همه‌گیری بیماری، عدم رعایت برخی مقررات و نظامات بهداشتی، در صورتی به عنوان نقض تعهدات تلقی می‌شوند که خطا، تقصیر و یا عدم رعایت استاندارد «مراقبت کافی» احراز شود. دولتی خاطی با رعایت شروطی، می‌تواند به عوامل رافع مسئولیت که عبارتند از فورس‌ماژور، اضطرار و ضرورت، استناد کند. در مقابل، دولت آسیب‌دیده با رعایت شروط و دولت غیر آسیب‌دیده در صورت اثبات Erga Omnes، حق دارند به مسئولیت دولت متخلف توسل جوید.
روش: روش تحقیق، توصیفی ـ تحلیلی، و روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای، با تأکید بر مصوبات کمیسیون حقوق بین‌الملل، تفسیر آرای قضایی و داوری‌های بین‌المللی و متون قانونی و تحلیل دکترین حقوقی است.
ملاحظات اخلاقی: در تحقیق حاضر، اصل امانتداری، صداقت، بی‌طرفی و اصالت اثر رعایت شده است.
یافته‌ها: عناصر و معیارهای گوناگونی برای ارزیابی تعهدات و رفتار دولت‌ها وجود دارد. یکی از این معیارها، تمایز میان تعهدات اولیه و ثانویه دولت‌ها در مقابله با همه‌گیری بیماری است. مبانی حقوقی تخلف از تعهدات اولیه دولت‌ها که منجر به تعهدات ثانویه آن‌ها می‌شود، نشان‌دهنده آنست که جهت اثبات مسئولیت دولت، نقض تعهدات اولیه می‌بایست همراه با خطا، تقصیر و یا عدم رعایت استاندارد «مراقبت کافی» باشد.
نتیجه‌گیری: در مقابله با همه‌گیری بیماری، عدم رعایت برخی مقررات و نظامات بهداشتی، در صورتی به عنوان نقض تعهدات تلقی می‌شوند که خطا، تقصیر و یا عدم رعایت استاندارد «مراقبت کافی» احراز شود. دولتی خاطی با رعایت شروطی، می‌تواند به عوامل رافع مسئولیت که عبارتند از فورس‌ماژور، اضطرار و ضرورت، استناد کند. در مقابل، دولت آسیب‌دیده با رعایت شروط و دولت غیر آسیب‌دیده در صورت اثبات Erga Omnes، حق دارند به مسئولیت دولت متخلف توسل جوید.
واژه‌های کلیدی: پاندمی، کووید-19، مسئولیت دولت‌ها، تعهدات اولیه، بین‌المللی، تعهدات ثانویه، کمیسیون حقوق بین‌الملل
نوع مطالعه: پژوهشي |
دریافت: 1399/9/22 | پذیرش: 1400/5/3
دریافت: 1399/9/22 | پذیرش: 1400/5/3
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |