دوره 16، شماره 57 - ( 1-1401 )
جلد 16 شماره 57 صفحات 260-245 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- پژوهشکده خانواده، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
چکیده:
زمینه و هدف: شیوع بیماری کرونا بر زندگی افراد در سراسر جهان به نوعی تأثیرگذار بوده است. سلامت روحی و جسمی افراد، روابط اجتماعی و خانوادگی آن‌ها، نحوه ارتباطات و حضور آن‌ها در جامعه، موقعیت شغلی و اقتصادی افراد و روابط حقوقی آن‌ها نیز در سراسر جهان به نحوی از این شرایط متأثر گردیده است. حفظ شرایط قرنطینه و دستور به ماندن در منزل به مدت طولانی در بیشتر نقاط جهان، صنایع و مشاغل زیادی را تحت تأثیر قرار داده است، به گونه‌ای که افراد زیادی منابع درآمدی خود را از دست داده‌اند و یا دچار محدودیت‌های شغلی شده‌اند، لذا تعهدات مالی افراد و اجرای آن‌ها با مشکل مواجه گردیده است. عدم ایفای تعهدات مالی در حوزه خانواده نیز منجر به دعاوی مالی به ویژه در خصوص نفقه همسر، نفقه فرزندان و توافقات مالی در مورد تقسیم اموال پس از جدایی گردیده است. این تأثیرات برای افراد در سراسر دنیا به وجود آمده و نظام‌های حقوقی مختلف تلاش نموده‌اند که راهکارهایی برای گذار از این بحران به نحوی که حقوق طرفین مراعات گردد، ارائه نمایند. این مقاله به دنبال بررسی تطبیقی مبانی رفع تعهدات مالی زوج در دوره کرونا یا توقف موقتی این تعهدات در این ایام است. با توجه به دعاوی متعددی که در این زمینه مطرح گردیده، برخی کشورهای غربی مانند ایرلند، استرالیا و کانادا با توجه به در نظرگرفتن شرایط شیوع کرونا به عنوان شرایط اضطراری و اعمال قواعد فورس ماژور، به ارائه راهکارهای حقوقی سریع و طراحی راهنمایی جهت بیان مراحل مختلف دعاوی عدم ایفای تعهدات مالی خانوادگی در این دوران خاص پرداخته‌اند تا وضعیت این دعاوی و افراد درگیر در آن را بهتر ساماندهی نمایند.
روش: این مقاله با روش تطبیقی، به توصیف و تطبیق و ارزیابی روش‌های حل و فصل اختلافات و دعاوی خانوادگی در چند کشور می‌پردازد.
ملاحظات اخلاقی: در نوشتن مقاله حاضر، اصول صداقت علمی و امانتداری رعایت شده است.
یافته‌ها: بررسی تطبیقی اقدامات حقوقی و مطالعه راهکارهای نظام‌های قضایی سایر کشورها در حل دعاوی مالی خانوادگی در ایام شیوع بیماری کرونا می‌تواند راهکارهایی برای حل بهتر دعاوی مالی خانوادگی در نظام قضایی ایران به ویژه دعاوی مربوط به نفقه و مهریه ارائه نماید. با توجه به مبانی حقوقی‌ایی همچون قاعده عسر و حرج و امکان استفاده از آن در حالت ضرورت و همچنین استفاده از مبنای حقوقی فورس‌ماژور در شرایط خاص بهتر می‌توان به مبانی رفع مسئولیت و چگونگی اعمال آن با هدف اجرای عدالت در ایام شیوع کرونا پرداخت.
نتیجه‌گیری: وضعیت شیوع بیماری کرونا را می‌توان به عنوان یک وضعیت فورس‌ماژور در اختلافات مالی خانوادگی با ویژگی‌های خاص فورس‌ماژور که قواعد دائمی نیستند و با ویژگی‌های خاص خانواده که رکن بسیار مهم جامعه است و باید از آن محافظت کرد، در نظر گرفت.
روش: این مقاله با روش تطبیقی، به توصیف و تطبیق و ارزیابی روش‌های حل و فصل اختلافات و دعاوی خانوادگی در چند کشور می‌پردازد.
ملاحظات اخلاقی: در نوشتن مقاله حاضر، اصول صداقت علمی و امانتداری رعایت شده است.
یافته‌ها: بررسی تطبیقی اقدامات حقوقی و مطالعه راهکارهای نظام‌های قضایی سایر کشورها در حل دعاوی مالی خانوادگی در ایام شیوع بیماری کرونا می‌تواند راهکارهایی برای حل بهتر دعاوی مالی خانوادگی در نظام قضایی ایران به ویژه دعاوی مربوط به نفقه و مهریه ارائه نماید. با توجه به مبانی حقوقی‌ایی همچون قاعده عسر و حرج و امکان استفاده از آن در حالت ضرورت و همچنین استفاده از مبنای حقوقی فورس‌ماژور در شرایط خاص بهتر می‌توان به مبانی رفع مسئولیت و چگونگی اعمال آن با هدف اجرای عدالت در ایام شیوع کرونا پرداخت.
نتیجه‌گیری: وضعیت شیوع بیماری کرونا را می‌توان به عنوان یک وضعیت فورس‌ماژور در اختلافات مالی خانوادگی با ویژگی‌های خاص فورس‌ماژور که قواعد دائمی نیستند و با ویژگی‌های خاص خانواده که رکن بسیار مهم جامعه است و باید از آن محافظت کرد، در نظر گرفت.
نوع مطالعه: پژوهشي |
دریافت: 1400/6/21 | پذیرش: 1401/4/1
دریافت: 1400/6/21 | پذیرش: 1401/4/1
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |