دوره 2، شماره 7 - ( زمستان 1387 )                   جلد 2 شماره 7 صفحات 143-129 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


1- مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی و مرکز کشوری مدیریت سلامت، دانشگاه علوم پزشکی تبریز
2- دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز
چکیده:  

حقوق باروری جزئی از حقوق بشر بوده که تمامی کشورها آن را به رسمیت شناخته‌اند و آن عبارت است از این‌که تمامی افراد و زوجین حق این را دارند که آزادانه در مورد تعداد فرزندان و فاصله‌گذاری بین موالید تصمیم‌گیری کنند. تمامی افراد حق داشتن تصمیم‌گیری بدون اعمال خشونت، اجبار و تبعیض در رابطه با مسائل باروری را دارند. هدف از انجام این مطالعه بررسی برخی از شاخص‌های بهداشت باروری در سیستم بهداشتی ایران، دستاوردهای به‌دست آمده و چالش‌های پیش رو می‌باشد. مرگ مادر: میزان مرگ مادر در ایران در طول سه دهه اخیر کاهش قابل ملاحظه‌ای داشته است و از 234 در سال 1354 ش.، به 23.84 در سال 1388 ش.، رسید. با وجود پیشرفت چشمگیری که سیستم بهداشتی کشورمان در کاهش مرگ مادر داشته است، هنوز تا رقم 18 درصد هزار تولد زنده که هدف وزارت بهداشت و درمان است فاصله زیادی وجود دارد. باید به این نکته توجه داشت که مرگ مادر از جمله شاخص‌هایی است که در صورت عدم توجه به آن به سرعت افزایش می‌یابد. تنظیم خانواده: علی‌رغم مصرف گسترده روش‌های پیشگیری از بارداری مدرن در ایران (56%) میزان بارداری‌های ناخواسته بسیار زیاد است. تحلیل اطلاعات در سال 2000 م.، نشان داد که 35 درصد از زنان متأهل باردار، بارداری خود را ناخواسته ذکر می‌کنند. دو سوم از زنانی که دچار بارداری ناخواسته بودند در حال استفاده از یک روش بارداری نیز بوده‌اند و این مشکل آشکارا به این معناست که مشاوره مراکز بهداشتی درمانی به قدر کافی مؤثر نبوده است. سقط ایمن: در ایران آمار دقیقی از موارد سقط جنین وجود ندارد. در محاسبات آماری به رقم سالیانه هشتاد هزار سقط عمدی اشاره شده است. سازمان بهداشت جهانی تخمین می‌زند که هر روز بیش از 1000 سقط غیرایمن در ایران اتفاق می‌افتد. طبق سیمای جمعیت و سلامت در ایران در حدود یک چهارم بارداری‌ها ناخواسته هر دو زوج می‌باشند و با درنظر گرفتن موالید سالیانه حدود یک میلیون و دویست هزار نوزاد و با فرض شیوع 2% سقط جنین عمدی، عدد مطلق سقط عمدی و عوارض آن لزوم پرداخت جدی به این مسأله مشخص می‌گردد. خشونت: مطالعات مختلف در ایران میزان مواجهه با خشونت‌های فیزیکی در زنان باردار از 11 تا 47 درصد گزارش شده است. در سایر مطالعات انجام گرفته میزان مواجهه زنان باردار با خشونت جنسی 10.7 تا 14.5% گزارش شده است. خشونت علیه زنان باردار علاوه بر این‌که پایمال کردن حق زن به عنوان یک انسان است بلکه پایمال کردن حق جنین نیز به شمار می‌رود چون خشونت فیزیکی و جنسی با کم‌وزنی نوزاد ارتباط معنی‌دار نشان می‌دهد. بحث و نتیجه‌گیری: خشونت علیه زنان، عدم دسترسی زنان به سرویس‌های ارائه خدمات بهداشتی اولیه با کیفیت قابل قبول، بالابودن نرخ خدمات ارائه‌شده در سرویس‌های خصوصی اثر سوء خود را نه بر زنان که بر کل خانواده اعمال می‌کند. پس حقوق باروری مختص زنان نبوده و یکی از پایه‌ای‌ترین حقوق انسآن‌ها می‌باشد.


دریافت: 1387/2/12 | پذیرش: 1387/10/9

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.