AU - Houshmand Firozabadi, Hossein AU - Lotfi, Zahra AU - Bahrami, Zohreh AU - Saiani, Razieh TI - Civil Liability for Environmental Damage PT - JOURNAL ARTICLE TA - MLJ JN - MLJ VO - 14 VI - 54 IP - 54 4099 - http://ijmedicallaw.ir/article-1-1051-fa.html 4100 - http://ijmedicallaw.ir/article-1-1051-fa.pdf SO - MLJ 54 AB  - حفاظت از طبیعت و حفظ سلامت آن مورد تأکید ادیان و عقل بشری بوده و برخورداری از محیط زیست سالم از حقوق بنیادین بشر محسوب می‌شود و ایراد هرگونه خسارت بر محیط زیست لزوم جبران خسارات وارده را ایجاب می‌نماید که این امر بر عهده حوزه مسؤولیت مدنی است. پرسش اساسی در این زمینه این است که مسؤولیت مدنی ناشی از تخریب محیط زیست چه ماهیتی دارد؟ و انتخاب ماهیت صحیح چه تأثیری بر اتخاذ مبنای صحیح مسؤولیت مدنی برای جبران خسارات زیست‌محیطی و آثار آن در پی دارد؟ در این نوشتار به شیوه تحلیلی ـ توصیفی، ماهیت ترکیبی تابعیت حقوق عمومی و حقوق خصوصی برای مسؤولیت مدنی ناشی از تخریب محیط زیست در نظر گرفته شده است و از جهت نقش نظارتی دولت نسبت به فعالیت‌های تولیدی و صنعتی و امکان شکایتش از مخربان محیط زیست، این مسؤولیت تابع حقوق عمومی و از جهت امکان مطالبه خسارت در جایی که زیان‌دیده علاوه بر طبیعت، یک انسان است (مطابق قواعد عام مسؤولیت مدنی). این مسؤولیت تابع حقوق خصوصی قرار گرفته است و با انتخاب این ماهیت، مبانی مانند تقصیر یا ایجاد خطر به عنوان مبنای مسؤولیت مدنی خسارات زیست‌محیطی ناسازگار با این ماهیت دانسته شده و مبنای فقهی مورد قبول از جهت تضمین حق زیان‌دیده (طبیعت یا انسان) نظریه «احترام» و از حیث توجه به نقش زیان‌رساننده و دشواری اثبات تقصیر و با توجه به ویژگی‌های خسارات زیست‌محیطی نظریه «مسؤولیت محض» که یک نظریه حقوقی می‌باشد، در نظر گرفته شده است و با توجه به این ماهیت ترکیبی و مبنای مختلط، شیوه‌های جبران خسارت و دادگاه صالح جهت اقامه دعوای مسؤولیت مدنی خسارات زیست‌محیطی تبیین گردیده‌اند. CP - IRAN IN - LG - eng PB - MLJ PG - 183 PT - Original Article YR - 2020