جلد 12 - ویژه نامه حقوق بشر و حقوق شهروندی
جلد 12 - ویژه نامه حقوق بشر و حقوق شهروندی صفحات 229-215 |
برگشت به فهرست نسخه ها
جایگاه اشخاص غیر قضایی در قانون آیین دادرسی کیفری جدید در فرآیند دادرسی جزایی و در پرتو حقوق شهروندی
1- گروه حقوق کیفری و جرمشناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد خمین، دانشگاه آزاد اسلامی، خمین، ایران
2- گروه حقوق جزا و جرمشناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. (نویسنده مسؤول)
3- گروه حقوق کیفری و جرمشناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد خمین، دانشگاه آزاد اسلامی، خمین، ایران
2- گروه حقوق جزا و جرمشناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. (نویسنده مسؤول)
3- گروه حقوق کیفری و جرمشناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد خمین، دانشگاه آزاد اسلامی، خمین، ایران
چکیده:
زمینه و هدف: دادرسی کیفری فرآیندی طولانی است که از کشف جرم شروع شده و با اجرای احکام کیفری خاتمه می‌یابد. اشخاص مختلفی در فرآیند دادرسی جزایی ایفای نقش می‌نمایند که در یک تقسیم‌بندی می‌توان این اشخاص را به دو گروه اشخاص قضایی و غیرقضایی تقسیم نمود.
مواد و روش‌ها: روش تحقیق در این مقاله به صورت کتابخانه‌ای و با بهره‌گیری از منابع استنادی و فیش‌برداری می‌باشد.
یافته‌های تحقیق: یافته‌ها حاکی از این است که قانون آ.د.ک مصوب 1392 با اصلاحات سال 1394 دارای نوآوری‌های متفاوتی در جنبه‌های مختلف است. در این قانون به نقش اشخاص غیرحقوقی در فرآیند دادرسی توجه شده که حقوق شهروندان را به گونه‌ای فارغ از بروکراسی‌های اداری به خود ایشان واگذار نموده است.
نتیجه: در قانون جدید آ.د.ک نقش اشخاص غیرقضایی در دادرسی جزایی نسبت به گذشته پررنگ‌تر شده است و این تغییر تا حدی ناشی از تغییر ماهیت دادرسی جزایی و پارادایم‌های مربوط به آن و پذیرش برخی از جنبه‌های عدالت ترمیمی و برگرفته از منشور حقوق شهروندی مصوب 1395 می‌باشد. عوامل دیگری ازجمله لزوم تحقق یک دادرسی عادلانه، پیچیده شدن جرایم و رفتار متهمین نیز حضور مؤثرتر اشخاص غیرقضایی را در فرآیند دادرسی جزایی می‌طلبد. در بین نوآوری‌های صورت گرفته، حضور فعال و مؤثر مددکاری اجتماعی در مراحل مختلف دادرسی کیفری، حضور اشخاص ذی‌صلاح در تشکیل پرونده شخصیت، حضور مشاوران در محکمه اطفال و نوجوانان و ایفای نقش سازمان‌های مردم‌نهاد در دادرسی جزایی و برخی از مراکز و سازمان‌های ذی‌صلاح بیشتر قابل توجه است، به نحوی که می‌توانیم بگوییم، قانون آ.د.ک 1392 واجد جنبه‌های مختلفی از عدالت ترمیمی با حضور اشخاص غیرقضایی است.
مواد و روش‌ها: روش تحقیق در این مقاله به صورت کتابخانه‌ای و با بهره‌گیری از منابع استنادی و فیش‌برداری می‌باشد.
یافته‌های تحقیق: یافته‌ها حاکی از این است که قانون آ.د.ک مصوب 1392 با اصلاحات سال 1394 دارای نوآوری‌های متفاوتی در جنبه‌های مختلف است. در این قانون به نقش اشخاص غیرحقوقی در فرآیند دادرسی توجه شده که حقوق شهروندان را به گونه‌ای فارغ از بروکراسی‌های اداری به خود ایشان واگذار نموده است.
نتیجه: در قانون جدید آ.د.ک نقش اشخاص غیرقضایی در دادرسی جزایی نسبت به گذشته پررنگ‌تر شده است و این تغییر تا حدی ناشی از تغییر ماهیت دادرسی جزایی و پارادایم‌های مربوط به آن و پذیرش برخی از جنبه‌های عدالت ترمیمی و برگرفته از منشور حقوق شهروندی مصوب 1395 می‌باشد. عوامل دیگری ازجمله لزوم تحقق یک دادرسی عادلانه، پیچیده شدن جرایم و رفتار متهمین نیز حضور مؤثرتر اشخاص غیرقضایی را در فرآیند دادرسی جزایی می‌طلبد. در بین نوآوری‌های صورت گرفته، حضور فعال و مؤثر مددکاری اجتماعی در مراحل مختلف دادرسی کیفری، حضور اشخاص ذی‌صلاح در تشکیل پرونده شخصیت، حضور مشاوران در محکمه اطفال و نوجوانان و ایفای نقش سازمان‌های مردم‌نهاد در دادرسی جزایی و برخی از مراکز و سازمان‌های ذی‌صلاح بیشتر قابل توجه است، به نحوی که می‌توانیم بگوییم، قانون آ.د.ک 1392 واجد جنبه‌های مختلفی از عدالت ترمیمی با حضور اشخاص غیرقضایی است.
واژه‌های کلیدی: نوآوری، دادرسی کیفری، اشخاص غیرقضایی، حقوق شهروندی
نوع مطالعه: پژوهشي |
دریافت: 1397/5/20 | پذیرش: 1399/3/17
دریافت: 1397/5/20 | پذیرش: 1399/3/17
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |