دوره 16، شماره 57 - ( 1-1401 )
جلد 16 شماره 57 صفحات 570-555 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- گروه حقوق و روان‌شناسی، پژوهشکده مطالعات راهبردی، پژوهشگاه قوه قضاییه، تهران، ایران
چکیده:
زمینه و هدف: جنون در نظام کیفری مفهومی کلیدی، ولی مبهم است. تعریف و تشخیص جنون در گرو فهم دو سازه اراده و قوه تمییز است. هدف از پژوهش حاضر بررسی مفاهیم جنون، اراده و تمییز از دیدگاه روان‌شناختی و مقایسه آن با دیدگاه حقوقی قضایی است.
روش: این پژوهش از نوع نظری بوده و روش تحقیق آن به صورت توصیفی ـ تحلیلی است. روش جمع‌آوری اطلاعات روش کتابخانه‌ای است و با رجوع به کتب و مقالات صورت گرفته است.
ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.
یافته‌ها: در این پژوهش به بررسی مفاهیم اراده و اختیار و همچنین قوه تمییز از منظر روان‌شناختی پرداخته شد. کوشش نگارندگان بر این بوده است که این مفاهیم که در متن قانون مجازات اسلامی آمده است، با مفاهیم روان‌شناختی هم‌ارز آن مطابقت داده شود تا بدین ترتیب گامی به سوی ایجاد اشتراک بیشتر بین ادبیات حقوقی و علوم رفتاری تجربی برداشته شود.
نتیجه‌گیری: در مجموع هیچ کدام از طبقات و اختلالات روان‌پزشکی را نمی‌توان به صورت تمام و کمال مصداق تام فقدان اراده یا قوه تمییز و به عبارت دیگر، معرف جنون حقوقی دانست. همچنین در نظام حقوقی و پزشکی قانونی ایران هیچ گونه ابزار تشخیصی عینی و استاندارد برای تعیین اراده و قوه تمییز وجود ندارد.
روش: این پژوهش از نوع نظری بوده و روش تحقیق آن به صورت توصیفی ـ تحلیلی است. روش جمع‌آوری اطلاعات روش کتابخانه‌ای است و با رجوع به کتب و مقالات صورت گرفته است.
ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.
یافته‌ها: در این پژوهش به بررسی مفاهیم اراده و اختیار و همچنین قوه تمییز از منظر روان‌شناختی پرداخته شد. کوشش نگارندگان بر این بوده است که این مفاهیم که در متن قانون مجازات اسلامی آمده است، با مفاهیم روان‌شناختی هم‌ارز آن مطابقت داده شود تا بدین ترتیب گامی به سوی ایجاد اشتراک بیشتر بین ادبیات حقوقی و علوم رفتاری تجربی برداشته شود.
نتیجه‌گیری: در مجموع هیچ کدام از طبقات و اختلالات روان‌پزشکی را نمی‌توان به صورت تمام و کمال مصداق تام فقدان اراده یا قوه تمییز و به عبارت دیگر، معرف جنون حقوقی دانست. همچنین در نظام حقوقی و پزشکی قانونی ایران هیچ گونه ابزار تشخیصی عینی و استاندارد برای تعیین اراده و قوه تمییز وجود ندارد.
واژه‌های کلیدی: اراده، قوه تمییز، اختلال روانی، جنون
نوع مطالعه: پژوهشي |
دریافت: 1400/10/17 | پذیرش: 1401/3/12
دریافت: 1400/10/17 | پذیرش: 1401/3/12
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |