دوره 16، شماره 57 - ( 1-1401 )
جلد 16 شماره 57 صفحات 380-365 |
برگشت به فهرست نسخه ها
رسول رفیعی1 
، حسین عابدینی* 1، حمید روستایی2
، حسین عابدینی* 1، حمید روستایی2
1- گروه حقوق، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه میبد، میبد، ایران
2- گروه فقه و حقوق، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه میبد، میبد، ایران
2- گروه فقه و حقوق، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه میبد، میبد، ایران
چکیده:
زمینه و هدف: مسئولیت مدنی دست‌اندرکاران پزشکی به خصوص پزشک از دیرباز مورد مناقشه بوده است. دراین میان، در راستای بهبود روند درمان قطعی بیماران، از جمله مبتلایان کروناویروس و کاهش پرونده‌های دعاوی مسئولیت در دادگاه‌ها، تغییر مبنای مسئولیت مدنی پزشک از «نظریه فرض تقصیر» به «نظریه قابلیت انتساب»، بر مبنای «داوری عرف منعطف با مقتضیات زمان و مکان، برای نزدیک‌ترشدن به عدالت اجتماعی» و «قواعد فقهی معتبر» ضروری است.
روش: روش تحقیق پژوهش پیش رو، توصیفی ـ تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات، مطالعات کتابخانه‌ای است.
ملاحظات اخلاقی: این مقاله کاملاً به اصول اخلاقی ـ صداقت، رعایت حقوق و رازداری ـ و اصل مالکیت مادی ـ معنوی پایبند بوده است.
یافته‌ها: در حقوق آمریکا، بعد از شیوع کووید-19 و اعلام شرایط اضطراری، قوانین اضطراری فدرال و فرامین اجرایی ایالت‌ها از حالت «آماده به اجرا» به «لازم‌الاجرا» تبدیل و بر مبنای «قاعده احسان» و توجه به حسن نیت پزشک، در صورت عدم قصور در حد سوءرفتار بی‌پروا، سوءرفتار عمدی و تقصیر فاحش، مصونیت از مسئولیت برای پزشک ایجاد شد. در حقوق ایران، بعد از شیوع کووید-19، رویکرد قانونگذار همچنان بر «نظریه فرض تقصیر» استوار است.
نتیجه‌گیری: رویارویی با وضعیت اضطراری، مستلزم تصویب قوانین اضطراری است. «پیشگیری از سونامی دعاوی مسئولیت مدنی»، «بهبود روند درمان بیمار از طریق افزایش تمرکز و شجاعت پزشک»، «ناشناخته‌بودن و غیر قابل پیش‌بینی‌بودن بیماری» و «نیاز به پیشرفت علم پزشکی»، اقتضای حمایت از پزشک را داشت و ایجاب می‌کرد تا به استثنائات مسئولیت پزشک در شرایط اضطراری، مانند درمان بیماران مبتلا به کرونا توجه شود و در صورت ارتکاب تسامحی که نه شامل تقصیر عمدی و نه تقصیر سنگین شود، از مسئولیت حمایتی برخوردار گردد.
روش: روش تحقیق پژوهش پیش رو، توصیفی ـ تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات، مطالعات کتابخانه‌ای است.
ملاحظات اخلاقی: این مقاله کاملاً به اصول اخلاقی ـ صداقت، رعایت حقوق و رازداری ـ و اصل مالکیت مادی ـ معنوی پایبند بوده است.
یافته‌ها: در حقوق آمریکا، بعد از شیوع کووید-19 و اعلام شرایط اضطراری، قوانین اضطراری فدرال و فرامین اجرایی ایالت‌ها از حالت «آماده به اجرا» به «لازم‌الاجرا» تبدیل و بر مبنای «قاعده احسان» و توجه به حسن نیت پزشک، در صورت عدم قصور در حد سوءرفتار بی‌پروا، سوءرفتار عمدی و تقصیر فاحش، مصونیت از مسئولیت برای پزشک ایجاد شد. در حقوق ایران، بعد از شیوع کووید-19، رویکرد قانونگذار همچنان بر «نظریه فرض تقصیر» استوار است.
نتیجه‌گیری: رویارویی با وضعیت اضطراری، مستلزم تصویب قوانین اضطراری است. «پیشگیری از سونامی دعاوی مسئولیت مدنی»، «بهبود روند درمان بیمار از طریق افزایش تمرکز و شجاعت پزشک»، «ناشناخته‌بودن و غیر قابل پیش‌بینی‌بودن بیماری» و «نیاز به پیشرفت علم پزشکی»، اقتضای حمایت از پزشک را داشت و ایجاب می‌کرد تا به استثنائات مسئولیت پزشک در شرایط اضطراری، مانند درمان بیماران مبتلا به کرونا توجه شود و در صورت ارتکاب تسامحی که نه شامل تقصیر عمدی و نه تقصیر سنگین شود، از مسئولیت حمایتی برخوردار گردد.
واژه‌های کلیدی: کووید-19، مسئولیت مدنی، فرض تقصیر، قابلیت انتساب، قاعده احسان، قاعده لاضرر، حقوق ایران، حقوق آمریکا
نوع مطالعه: پژوهشي |
دریافت: 1400/12/15 | پذیرش: 1401/4/18
دریافت: 1400/12/15 | پذیرش: 1401/4/18
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |