1- گروه الهیات، فقه و حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و علوم اسلامی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران،
2- گروه حقوق، دانشکده علوم اجتماعی و حقوق، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران،
3- گروه الهیات، دانشکده الهیات و علوم اسلامی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
چکیده:
زمینه و هدف: رضایت آگاهانه بیمار به درمان، هرچند شرط لازم برای اقدام پزشکی است، لکن شرط کافی برای معافبودن از مسئولیت پزشکی نمیباشد و در این خصوص اخذ برائت از بیمار ضروری است و این به نوعی داخل در شرط عدم مسئولیت توسط پزشک قابل تفسیر میباشد، لذا اگر طبیب برائت کتبی از بیمار نگرفته باشد و عمل او موجب ورود خسارت به بیمار اعم از نقص یا تلف شود، از نظر مدنی و کیفری مسئول خواهد بود.
روش: این تحقیق از نوع نظری بوده، روش تحقیق به صورت توصیفی ـ تحلیلی میباشد و روش جمعآوری اطلاعات به صورت کتابخانهای است و با مراجعه به اسناد، کتب و مقالات صورت گرفته است.
ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.
یافتهها: بر اساس قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در صورتی که پزشک قبل از معالجه، از بیمار برائت گرفته باشد و مرتکب تقصیری هم نشود، ضامن نخواهد بود، البته رضایت تحصیلشده باید دارای شرایط قانونی باشد تا بتوان به آن استناد نمود و به عنوان یک قانون کلی میتوان گفت درمان بیمار بدون رضایت او به جز در موارد اورژانسی، عملی مسئولیتآور است، چراکه حق هر انسانی است که نسبت به جسم و جان خود دارای اختیار قانونی بوده و مورد حمایت قانون نیز باشد.
نتیجهگیری: احترام به خودمختاری افراد یکی از اصول اساسی اخلاق عمومی بوده و در اخلاق پزشکی نیز به عنوان یک اصل پذیرفته شده است، این حق هم در اعلامیه جهانی حقوق بشر تحت عنوان «حق برخورداری از امنیت شخصی» بیان شده و هم در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در اصل 22 بر مصونیت جسم و جان از تعرض اشاره گردیده است و قانون مجازات اسلامی 1392 نیز در مواد 495 تا 497 به این موضوع و مسئولیت پزشک اشاره نموده است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
دریافت: 1400/12/5 | پذیرش: 1401/4/18