جلد 16 - ویژه‌نامه تحولات حقوقی
جلد 16 - ویژه‌نامه تحولات حقوقی صفحات 346-335 |
برگشت به فهرست نسخه ها
ریحانه فرشتیان1 
، علی واعظ طبسی* 
1، رضا عباسپور1
، علی واعظ طبسی* 1، رضا عباسپور1
1- گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.
چکیده:
زمینه و هدف: در طول تاریخ بر اموال و دارایی احکامی جاری بوده که بخشی از این نظام کیفیت انتقال دارایی و عوامل و علل عدم انتقال را بیان می‌دارد. قانون مدنی ایران در مواد 864، 862 و 861 علاوه بر اینکه نحوه انتقال ارث را بیان می‌کند، در مواد 880 الی 885 عوامل و علل عدم انتقال ترکه را برمی‌شمارد. مانع قتل، کفر، لعان، ولادت از زنا، از جمله از عواملی است که قانون مدنی ایران آن را جزء موانع ارث می‌داند، هرچند علما و فقها نسبت به تعین موانع ارث متفق‌القول نیستند، ولی نویسندگان قانون مدنی موانع ذکرشده را بر اساس نظر مشهور علما بیان کرده‌اند.
روش: این تحقیق از نوع نظری بوده و روش تحقیق به صورت توصیفی ـ تحلیلی است و بر مبنای جمع‌آوری اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای و با مراجعه به اسناد، کتب و مقالات صورت گرفته است.
ملاحظات اخلاقی: در تحقیق حاضر، اصل امانتداری، صداقت، بی‌طرفی و اصالت اثر رعایت شده است.
یافته‌ها: ارث یکی از نهادهای اجتماعی است که قواعد و اصول حقوقی در آن کمتر راه یافته است و در ادوار تاریخ ملت‌ها، بر سنت‌ها و آداب و رسوم اجتماعی بنا شده است و به همین دلیل, در نهاد مزبور بر آداب و رسوم ملت‌ها و سنت‌های مذهبی بیش از قواعد حقوقی تکیه می‌شود و حقوق ایران نیز از این رویه مستثنا نیست و یکی از مسائل پیچیده حقوقی نظام ایران احوال شخصیت ایرانیان غیر شیعه است که ارث یکی از مصادیق آن است.
نتیجه‌گیری: انتقال و جا به جایی ترکه وقتی از متوفی به وارث صورت می‌گیرد که موجبات و شرایط ارث فراهم باشد، ولی این انتقال وقتی کامل می‌شود که مانعی در مقابل اثر مقتضی قرار نگیرد. این علل موانع ارث است. دیدگاه مشهور در فقه شیعه تصریح می‌نمایند که تنها مستند مشهور بحث، ممنوعیت ارث‌بری وارث کافر از مورث کافر خود، اجماعی بوده است. چنین دیدگاهی در فقه شیعه مورد پذیرش همگانی است نه آنکه هر فقیهی نظر خاصی در این‌باره داشته باشد. بنابراین فقهای امامیه بر این عقیده‌اند که مسلمان از کافر ارث می‌برد و وراث کافر را از میراث ممنوع می‌کند.
روش: این تحقیق از نوع نظری بوده و روش تحقیق به صورت توصیفی ـ تحلیلی است و بر مبنای جمع‌آوری اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای و با مراجعه به اسناد، کتب و مقالات صورت گرفته است.
ملاحظات اخلاقی: در تحقیق حاضر، اصل امانتداری، صداقت، بی‌طرفی و اصالت اثر رعایت شده است.
یافته‌ها: ارث یکی از نهادهای اجتماعی است که قواعد و اصول حقوقی در آن کمتر راه یافته است و در ادوار تاریخ ملت‌ها، بر سنت‌ها و آداب و رسوم اجتماعی بنا شده است و به همین دلیل, در نهاد مزبور بر آداب و رسوم ملت‌ها و سنت‌های مذهبی بیش از قواعد حقوقی تکیه می‌شود و حقوق ایران نیز از این رویه مستثنا نیست و یکی از مسائل پیچیده حقوقی نظام ایران احوال شخصیت ایرانیان غیر شیعه است که ارث یکی از مصادیق آن است.
نتیجه‌گیری: انتقال و جا به جایی ترکه وقتی از متوفی به وارث صورت می‌گیرد که موجبات و شرایط ارث فراهم باشد، ولی این انتقال وقتی کامل می‌شود که مانعی در مقابل اثر مقتضی قرار نگیرد. این علل موانع ارث است. دیدگاه مشهور در فقه شیعه تصریح می‌نمایند که تنها مستند مشهور بحث، ممنوعیت ارث‌بری وارث کافر از مورث کافر خود، اجماعی بوده است. چنین دیدگاهی در فقه شیعه مورد پذیرش همگانی است نه آنکه هر فقیهی نظر خاصی در این‌باره داشته باشد. بنابراین فقهای امامیه بر این عقیده‌اند که مسلمان از کافر ارث می‌برد و وراث کافر را از میراث ممنوع می‌کند.
نوع مطالعه: پژوهشي |
دریافت: 1402/1/25 | پذیرش: 1402/4/6
دریافت: 1402/1/25 | پذیرش: 1402/4/6
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |