دوره 12، شماره 47 - ( زمستان 1397 )
جلد 12 شماره 47 صفحات 196-163 |
برگشت به فهرست نسخه ها
رضا وطن‌خواه1 
، علی نجفی توانا* 2، محمود عباسی3
، علی نجفی توانا* 2، محمود عباسی3
1- دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران
2- دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران. (نویسنده مسؤول)
3- رییس مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
2- دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران. (نویسنده مسؤول)
3- رییس مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
چکیده:
امروزه زیست‌فناوری (بیوتکنولوژی) به عنوان یکی از مهم‌ترین فناوری‌های قرن در عرصه‌های مختلف بهداشت و درمان، کشاورزی، دامپروری، محیط زیست، صنعت و معدن، امور نظامی و دفاعی، مهندسی ژنتیک و... حضور دارد و با توجه به این حضور مؤثر، هر جامعه‌ای باید موضع اساسی خود را در مقابل مسائل اخلاقی و حقوقی علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادین، نانو، شبیه‌سازی، مهندسی ژنتیک، محصولات تراریخته و ... روشن سازد و از آنجایی که زیست‌فناوری به عنوان یک دانش پیشرفته و وسیع، راه را برای ارتکاب جرائم مختلفی باز می‌کند که آثار و پیامد‌های حاصل از آن می‌تواند بسیار خطرناک باشد. بنابراین علاوه بر لزوم جرم‌انگاری در این حوزه، تعیین مجازات‌های بازدارنده برای سوء استفاده‌کنندگان از فناوری‌های زیستی نیز ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.
در عرصه بین‌المللی، تلاش‌هایی به منظور قانونمندساختن فعالیت‌ها در حوزه زیست‌فناوری با توسل به ابزارهای حقوق کیفری صورت گرفته است که ظهور و بروز آن را در تصویب اسناد و اعلامیه‌های متعدد بین‌المللی می‌توان مشاهده نمود و در نظام حقوقی داخلی از قوانین مرتبط با زیست‌فناوری می‌توان قوانینی، مثل قانون ایمنی زیستی، قانون ثبت ارقام گیاهی و گواهی و کنترل بذر و نهال و قانون اصلاح موادی از قانون قاچاق کالا و ارز و در نظام حقوقی انگلستان، قانون باروری و رویان‌شناسی انسانی، قانون حفاظت زیستی انگلستان و قانون تنوع گیاهی را می‌توان نام برد که در هر یک از این قوانین، برخی از حوزه‌های زیست‌فناوری مورد حمایت کیفری قرار گرفته است. در این تحقیق ضمن تبیین جرائم احصایی در این قوانین و مجازات‌های متعین در آن‌ها، ایرادات و اشکالات موجود و پیشنهادات لازم ارائه می‌گردد.
در عرصه بین‌المللی، تلاش‌هایی به منظور قانونمندساختن فعالیت‌ها در حوزه زیست‌فناوری با توسل به ابزارهای حقوق کیفری صورت گرفته است که ظهور و بروز آن را در تصویب اسناد و اعلامیه‌های متعدد بین‌المللی می‌توان مشاهده نمود و در نظام حقوقی داخلی از قوانین مرتبط با زیست‌فناوری می‌توان قوانینی، مثل قانون ایمنی زیستی، قانون ثبت ارقام گیاهی و گواهی و کنترل بذر و نهال و قانون اصلاح موادی از قانون قاچاق کالا و ارز و در نظام حقوقی انگلستان، قانون باروری و رویان‌شناسی انسانی، قانون حفاظت زیستی انگلستان و قانون تنوع گیاهی را می‌توان نام برد که در هر یک از این قوانین، برخی از حوزه‌های زیست‌فناوری مورد حمایت کیفری قرار گرفته است. در این تحقیق ضمن تبیین جرائم احصایی در این قوانین و مجازات‌های متعین در آن‌ها، ایرادات و اشکالات موجود و پیشنهادات لازم ارائه می‌گردد.
واژه‌های کلیدی: زیست‌فناوری، حمایت کیفری، نظام کیفری ایران، نظام کیفری انگلستان، شبیه‌سازی انسان، محصولات تراریخته
نوع مطالعه: پژوهشي |
دریافت: 1397/1/24 | پذیرش: 1397/6/31
دریافت: 1397/1/24 | پذیرش: 1397/6/31
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |