1- گروه حقوق کیفری و جرمشناسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
2- گروه حقوق کیفری و جرمشناسی، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران،
چکیده:
زمینه و هدف: امروزه با افزایش روزافزون رفتارهایی که سلامت انسانها را در معرض خطر قرار میدهند، برخی از نظامهای کیفری، از جمله ایران، با هدف افزایش کارکرد پیشگیرانه مقررات در جامعه، رفتارهایی را جرم و دارای مجازات اعلام کردهاند که هنوز نتیجهای از آنها حادث نشده و صرفاً احتمال مخاطرهآمیزبودن آنها نسبت به سلامت جامعه و محیط زیست میرود، اما این پاسخهای حقوق کیفری بایستی مقید به اصول و معیارهایی باشد تا در عین رعایت تناسب با رفتارهای مخاطرهآمیز علیه سلامت انسان، بتوانند در عمل نیز مؤثر واقع گردند. در این راستا، ضمن پرداختن به سؤالهای اساسی ناظر به اصول، سیاستها و گونههای پاسخ متناسب کیفری، به آسیبشناسی حقوق کیفری ایران در مقررات مختلف مرتبط با سلامت پرداخته خواهد شد.
روش: روش به کاررفته در پژوهش حاضر توصیفی ـ تحلیلی میباشد و جمعآوری اطلاعات با ابزار اسنادی کتابخانهای صورت گرفته است.
ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل پژوهش حاضر نویسندگان تلاش نمودهاند تا صداقت علمی و ارجاعات توأم با اصالت را رعایت نمایند.
یافتهها: در جهت ایجاد جوامع ایمن، نگرش پاسخگذاری میتواند با اولویت بخشی به پاسخهای غیر کیفری به رفتارهای مخاطرهزا نسبت به سلامت به معنای اهتمام به جبران خسارت بزهدیدگان، اعاده وضع به حالت سابق و همچنین رعایت تناسب میان شدت جرم ارتکابی علیه سلامت با پاسخ کیفری یا غیر کیفری، نسبت به پیشبینی کیفرهای افتراقی نسبت به این رفتارها اقدام نماید.
نتیجهگیری: بدیهی است که اهمیت سلامت انسانها مستلزم جامعیتداشتن و عقلانیتمحوری در تعیین پاسخ کیفری است و در پرتو این پیشنهاد، مقررات سلامتمدار میبایست در انتخاب گونههای کیفر، احتمال وقوع آسیب به سلامت را محاسبه و به تناسب آن کیفر افتراقی را در مقررات پیشنهاد کنند و این کیفرها از جنبه جبرانی و پیشگیرانه برخوردار باشد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
دریافت: 1399/6/27 | پذیرش: 1400/2/16