Salehi Moghaddam A M, Bahraminezhad A, Darvisi Hoveyda Y. Explaining the Jurisprudential Principles (Practical Rules Guaranteeing) Human Interaction with the Environment in the Health of Society. MLJ 2019; 13 :395-406
URL:
http://ijmedicallaw.ir/article-1-1255-fa.html
صالحی مقدم امیرمهدی، بهرامینژاد علی، درویشی هویدا یوسف. تبیین مبانی فقهی (قواعد عملی تضمینکننده) تعامل انسان با محیط زیست در سلامت جامعه. مجله علمی پژوهشی حقوق پزشکی. 1398; 13
() :395-406
URL: http://ijmedicallaw.ir/article-1-1255-fa.html
1- گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2- گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. (نویسنده مسؤول)
چکیده:
زمینه و هدف: محیط زیست سالم برای زندگی یکی از نعمتهای الهی و از امور مورد توجه مردم است نفسی که مایه حیات انسان است؛ از محیط زیست سالم گرفته میشود و محیط زیست سالم نیازمند تعامل سازنده انسان با آنها میباشد، امروزه قطع بیرویه درختان و چرای بیرویه و تخریب محیط زیست توسط انسان نمونههای از عدم تعامل میباشد که متأسفانه شاهد برهمخوردن این تعادل در عصر جدید میباشیم، خداوند انسان را آزاد آفریده است، لیکن این حق نباید با قاعده لاضرر که اسلام با استناد به آن، مخالف ضرررسانیدن هست، باشد. هدف ما در این تحقیق شناسایی موارد فقهی احترام به طبیعت و تعامل سازنده با این نعمت الهی میباشد.
مواد و روشها: پژوهش حاضراز نوع توصیفی ـ تحلیلی است و با استفاده از منبع کتابخانهای و با بهرهگیری از روش فیشبرداری از کتب، مقالات و پایاننامهها تدوین گشته است.
یافتهها: یافتههای این پژوهش نشان میدهد که ظرفیتهای موجود در فقه اسلامی به گونهای است که میتوان برای اثبات حق انسان بر محیط زیست سالم از آیات و روایات استفاده کرد، در فقه اسلامی برای استفاده از طبیعت، همانگونه که مورد اشاره واقع گردید، خداوند انسان را آزاد آفریده است، اما در مقابل این اصل، قاعده لاضرر و قواعد دیگر نیز وجود دارد که از آسیبرسانیدن به طبیعت به هر بهانهای حتی با استناد به قاعده تسلیط بر حذر میدارد.
نتیجهگیری: دین اسلام به عنوان کاملترین دین، تمام قواعد بشری را پیش بینی نموده است و در خصوص ارتباط انسان با طبیعت نیز تدابیری اندیشیده است، انسان بر پهنه زمین، خود بخشی از طبیعت و عضوی از اعضای روییده بر پیکره خاک طبیعت است. آسیب رسانیدن انسان به طبیعت، با آسیبرسانیدن به خویش تمایزی ندارد. بنابراین برای حفظ و بهرهمندی منافع شخصی خود نباید به تخریب و آسیب طبیعت بیانجامد، در اسلام دو نوع احکام اولیه و ثانویه وجود دارد و چنانچه حکم آسیب به طبیعت در احکام اولیه یافت نشد، باید با ایجاد احکام ثانویه و قواعد فقهی تضمینکننده، جلوی هرگونه ضرر و زیان به طبیعت گرفته شود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
دریافت: 1398/11/7 | پذیرش: 1399/6/17