Akrami R. The Position of the Biological Indications in Proving the Prescribed Punishment of Consuming Intoxicating Materials in the Jurisprudence of Islamic Schools and the Sharia-Based Legal Systems. MLJ 2022; 16 (57) :185-200
URL:
http://ijmedicallaw.ir/article-1-1341-fa.html
دانشکده حقوق، دانشگاه قم، قم، ایران
چکیده:
زمینه و هدف: برخی از نظامهای حقوقی کشورهای اسلامی به تبع فقه اسلامی برای مصرف مسکرات کیفر حدی معین نمودهاند. با توجه به محدودیتهای ناظر بر دلایل اثبات در حدود در این نوشتار تلاش شده تا رویکردهای مختلف اتخاذشده میان مذاهب فقهی و سیستمهای حقوقی کشورهای مبتنی بر فقه نسبت به اعتبار اثباتی امارات بیولوژیک در جرم مورد نظر مطالعه شود. پژوهش حاضر با رویکردی تطبیقی ضمن ملاحظه مقررات کیفری و رویه قضایی این کشورها و مبانی فقهی آنها به دنبال این هدف است که موقعیت امارات بیولوژیک را در اثبات حد مصرف مسکر بررسی نماید، مسألهای که در نظام حقوقی کشور ما نیز محل مناقشه است.
روش: پژوهش حاضر تحقیقی کیفی با رویکردی تطبیقی است که از نظر هدف کاربردی و از جهت ابزار گردآوری دادهها، کتابخانهای است که با ملاحظه مقررات کیفری و رویه قضایی این کشورها و مبانی فقهی آنها به شیوهای توصیفی ـ تحلیلی سامان یافته است.
ملاحظات اخلاقی: در سراسر مقاله با التزام به اصول صداقت و رعایت امانت در استفاده از سایر منابع اقدام گردیده است.
یافتهها: نظامهای کیفری کشورهای اسلامی پیرامون اعتباردهی به امارات بیولوژیک در اثبات حد مصرف مسکر به تبع نگرشهای مختلف مذاهب فقهی اتفاق نظر ندارند. در برخی از سیستمها مصرف مسکر تنها با اقرار و شهادت اثبات میشوند و امارات بیولوژیک قابلیت استناد ندارند. متقابلاً پارهای از نظامها اثبات این جرم را با امارات پذیرفتهاند، هرچند در خصوص گستره امارات معتبر اختلاف نظر وجود دارد، برخی در این زمینه محدودیتی قائل نشده و تعدادی بر معتبربودن اماراتی خاص صحه نهادهاند.
نتیجهگیری: یافتههای تحقیق حکایت از آن دارد که موضع حاکی از مشروعیت تمسک به امارات بیولوژیک در محکومیت به حد مصرف مسکرات از پشتوانه قویتری برخوردار است، با وجود این امارات استنادی میبایست به طور اطمینانآوری تحقق استفاده متهم از مسکر را ثابت نمایند، به علاوه هرچند نیازی نیست اماره همانند شهادت، فقدان موانع مسئولیت کیفری که از احتمالات خلاف ظاهری نظیر جهل و اکراه نشأت میگیرند را اثبات نماید، لکن در صورت احتمال چنین موانعی میبایست بر تبرئه متهم نظر داد و نمیتوان با اجرای اصل اولیه به محکومیت به حد رأی داد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
دریافت: 1400/4/3 | پذیرش: 1400/10/12