1- دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران،
2- گروه حقوق عمومی، دانشکده علوم انسانی و حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران
چکیده:
زمینه و هدف: از جمله مؤلفههای حقوق بشری برای هر نظام سیاسی تضمین کرامت انسان است. در این بین حمایت از حقهای شهروندی با تعدیل قدرت و پاسخگویی مقامات دولتی ملازمه دارد؛ از این رو انواع سازوکارهای نظارت، توسط دادگاهها در قانون موضوعه پیشبینی شده است. در نظام حقوقی رومی ژرمنی، دادگاه عالی اداری مسئولیت «نظارت قضایی» بر تصمیمات دستگاههای دولتی را بر عهده دارد.
مواد و روشها: این تحقیق از نوع نظری بوده روش تحقیق به صورت توصیفی-تحلیلی می باشد و روش جمع آوری اطلاعات بصورت کتابخانه ای است و با مراجعه به اسناد، کتب و مقالات صورت گرفته است.
یافتهها: در نظام حقوقی ایران نیز از این رویه پیروی شده است؛ اما برخی نهادها نظیر شورای نگهبان از حیطه نظارت قضایی دیوان عدالت اداری مستثنی شدهاند. با توجه به وضع موجود، قانون موضوعه صراحت داشته و تاب هیچگونه تفسیری ندارد؛ در حقیقت شکایت از تصمیمات شورای نگهبان، طبق قانون دیوان عدالت اداری میسور نیست. اما هر قانون موضوعهای تاب تفسیر حقوقی را داشته؛ بدین معنا که دلایل نظارت ناپذیری شورای نگهبان باید مشخص شوند.
ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.
نتیجهگیری: حاکمیت قانون، اصل تفکیک قوا، اصل انتظار مشروع به لحاظ مبانی توجیه گر ضرورت نظارت پذیری شورای نگهبان به شمار میروند. جلوگیری از سوءاستفاده از قدرت، پیشگیری از وقوع خطای قضایی، ممانعت از اتخاذ تصمیمهای نامعقول و رعایت اصل تناسب مواردی است که ممکن است بحث نظارت بر این نهاد را ضروری سازد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
دریافت: 1400/6/8 | پذیرش: 1400/8/12