دوره 15، شماره 56 - ( 1-1400 )
جلد 15 شماره 56 صفحات 904-883 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Zahedi M, Salamat S, Moradi S. Comparative study of the possibility and Requirements of patenting stem cell inventions in the US, EU and Iran. MLJ 2021; 15 (56) :883-904
URL: http://ijmedicallaw.ir/article-1-1421-fa.html
URL: http://ijmedicallaw.ir/article-1-1421-fa.html
زاهدی مهدی، سلامت سهراب، مرادی شریف. مطالعه تطبیقی امکان و شرایط ثبت اختراع سلول‌های بنیادی در آمریکا، اروپا و ایران. مجله علمی پژوهشی حقوق پزشکی. 1400; 15 (56) :883-904
مهدی زاهدی* 
1، سهراب سلامت2 ، شریف مرادی3
1، سهراب سلامت2 ، شریف مرادی3
1- گروه حقوق عمومی و بین‌الملل، دانشکده حقوق، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
2- دانشکده حقوق، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
3- مرکز تحقیقات علوم سلولی، پژوهشکده فناوری و زیست‌شناسی سلول‌های بنیادی رویان، جهاد دانشگاهی، تهران، ایران
2- دانشکده حقوق، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
3- مرکز تحقیقات علوم سلولی، پژوهشکده فناوری و زیست‌شناسی سلول‌های بنیادی رویان، جهاد دانشگاهی، تهران، ایران
چکیده:
زمینه و هدف: بررسی قابلیت ثبت اختراعات مربوط به سلول‌های بنیادی انسانی مستلزم این است که در مرحله اول نوآوری های این حوزه از موضوعات قابل ثبت تلقی شوند و سپس تطبیق شرایط سه گانه ثبت اختراع بر نوآوری های این حوزه ممکن باشد. توجه به بیان عام قوانین ثبت اختراع در هر سه نظام حقوقی اختراعات این حوزه از موضوعات قابل ثبت تلقی می شوند. تطبیق شرایط سه گانه ثبت اختراع بر اختراعات این حوزه نیز با چالش هایی مواجه است که در دو نظام حقوقی آمریکا و اروپا تلاش شده است از طریق ارائه شاخص های احراز هر یک از شرایط سه گانه ثبت اختراع به این چالش ها پاسخ داده شود.
مواد و روش‌ها: این مقاله توصیفی تطبیقی، و با بهره گیری از روش اسنادی و استفاده از ابزار فیش برداری تهیه و تدوین گردیده است.
یافته‌ها: نظام ثبت اختراع ایران فاقد دستورالعمل های ارزیابی کافی برای ارزیابی اختراعات این حوزه بوده و ارزیابان دارای مهارت کافی نیز در این حوزه ندارد. از سوی دیگر نظام های ثبت اختراع آمریکا و اروپا در دو دهه گذشته با چالش تطبیق شرایط ثبت اختراع بر نوآوری‌های این حوزه مواجه بوده و برای حل معضلات این امر به راه‌حل‌های مناسبی دست یافته‌اند.
ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.
نتیجه‌گیری: با توجه به کاستی های نظام ثبت اختراع ایران به ویژه عدم وجود دستورالعمل های ارزیابی و نبود ارزیابان تخصصی اختراع در ایران انتخاب معیارهای سختگیرانه تر برای ارزیابی اختراع نظام ثبت اختراع را با چالش جدی مواجه می کند. به طور کلی مناسب است معیارهای مورد توجه در دو نظام حقوقی مذکور در احراز شرایط ثبت اختراع برای جلوگیری از ابهامات و دعاوی مشابه که در این دو نظام حقوقی مطرح شده است در قانون ثبت اختراعات یا آیین نامه مربوطه مورد تصریح قرار گیرد. رویکرد نظام حقوقی آمریکا در اعمال این شاخص‌ها سختگیرانه تر است. با توجه به ویژگی‌های نظام ثبت اختراع ایران انتخاب رویکرد سهل‌گیرانه می‌تواند کار ارزیابی را کم هزینه تر و ساده تر سازد. برای نمونه مناسب است تصریح شود که سلول‌های بنیادی انسانی با توجه به اینکه از عناصر طبیعی هستند باید از محیط طبیعی آن جدا شده و با حداقلی از مداخله فنی همراه باشند تا جدید تلقی شوند. همچنین مناسب است برای احراز گام ابتکاری به ضرورت توجه به «اثر غیرمنتظره فنی» و «احساس نیاز» در زمان تقاضای ثبت اختراع توجه شود. برای اعمال شرط کاربرد صنعتی بر نوآوری‌های این حوزه نیز سه شاخص معین، ملموس و قابل توجه بودن پیشنهاد می‌شود.
مواد و روش‌ها: این مقاله توصیفی تطبیقی، و با بهره گیری از روش اسنادی و استفاده از ابزار فیش برداری تهیه و تدوین گردیده است.
یافته‌ها: نظام ثبت اختراع ایران فاقد دستورالعمل های ارزیابی کافی برای ارزیابی اختراعات این حوزه بوده و ارزیابان دارای مهارت کافی نیز در این حوزه ندارد. از سوی دیگر نظام های ثبت اختراع آمریکا و اروپا در دو دهه گذشته با چالش تطبیق شرایط ثبت اختراع بر نوآوری‌های این حوزه مواجه بوده و برای حل معضلات این امر به راه‌حل‌های مناسبی دست یافته‌اند.
ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.
نتیجه‌گیری: با توجه به کاستی های نظام ثبت اختراع ایران به ویژه عدم وجود دستورالعمل های ارزیابی و نبود ارزیابان تخصصی اختراع در ایران انتخاب معیارهای سختگیرانه تر برای ارزیابی اختراع نظام ثبت اختراع را با چالش جدی مواجه می کند. به طور کلی مناسب است معیارهای مورد توجه در دو نظام حقوقی مذکور در احراز شرایط ثبت اختراع برای جلوگیری از ابهامات و دعاوی مشابه که در این دو نظام حقوقی مطرح شده است در قانون ثبت اختراعات یا آیین نامه مربوطه مورد تصریح قرار گیرد. رویکرد نظام حقوقی آمریکا در اعمال این شاخص‌ها سختگیرانه تر است. با توجه به ویژگی‌های نظام ثبت اختراع ایران انتخاب رویکرد سهل‌گیرانه می‌تواند کار ارزیابی را کم هزینه تر و ساده تر سازد. برای نمونه مناسب است تصریح شود که سلول‌های بنیادی انسانی با توجه به اینکه از عناصر طبیعی هستند باید از محیط طبیعی آن جدا شده و با حداقلی از مداخله فنی همراه باشند تا جدید تلقی شوند. همچنین مناسب است برای احراز گام ابتکاری به ضرورت توجه به «اثر غیرمنتظره فنی» و «احساس نیاز» در زمان تقاضای ثبت اختراع توجه شود. برای اعمال شرط کاربرد صنعتی بر نوآوری‌های این حوزه نیز سه شاخص معین، ملموس و قابل توجه بودن پیشنهاد می‌شود.
واژه‌های کلیدی: ثبت اختراع، سلول های بنیادی، شرایط ثبت اختراع، امکان ثبت اختراع
نوع مطالعه: پژوهشي |
دریافت: 1400/2/5 | پذیرش: 1400/8/4
دریافت: 1400/2/5 | پذیرش: 1400/8/4
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
