دانشکده حقوق، علوم سیاسی و تاریخ، دانشگاه یزد، یزد، ایران
چکیده:
زمینه و هدف: از مباحث مهم کنونی در عرصه علوم پزشکی، تعیین چارچوب اخلاقی، شرعی و حقوقی پژوهشهایی است که برای توسعه این علوم بر روی آزمودنی انسانی صورت میگیرد. در این مقاله با نقد و بررسی ادله ضمان و عدم ضمان پزشکان در پژوهشهای زیستپزشکی سعی شده تا دیدگاه فقه اسلامی در این زمینه تبیین شود.
روش: این تحقیق از نوع نظری بوده، روش تحقیق به صورت توصیفی ـ تحلیلی میباشد و روش جمعآوری اطلاعات به صورت کتابخانهای و اینترنتی است و با مراجعه به اسناد، کتب و مقالات صورت گرفته است.
ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.
یافتهها: نظریه عدم ضمان پزشک که توسط فقهای معاصر و قانون جدید مجازات اسلامی پذیرفته شده است، تنها شامل تحقیقات درمانی و سایر اقدامات درمانی استاندارد میشود و نمیتوان حکم آن را به تحقیقات غیر درمانی سرایت داد.
نتیجهگیری: بر اساس مباحث صورتگرفته روشن است که بر اساس مبانی فقهی حکم به عدم ضمان پزشک در تحقیقات درمانی صحیحتر به نظر میرسد. در عین حال با توجه به عدم کاربرد مبانی عدم ضمان در خصوص تحقیقات غیر درمانی و با استناد به قواعد اتلاف و تسبیب و لاضرر، حکم به ضمان پزشک در اینگونه تحقیقات به حقیقت نزدیکتر است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
دریافت: 1400/4/18 | پذیرش: 1401/4/15