1- گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران.
2- گروه حقوق جزا و جرمشناسی، دانشگاه قم، قم، ایران،
چکیده:
زمینه و هدف: در راستای مقابله با جرائم جنسی در فضای سایبر، افزون بر راهبرد کیفری که از رهگذر ارعاب، اصلاح و ناتوانسازی درصدد کنترل جرم است، برخی اقدامات دیگر نظیر فیلترینگ با مسدودسازی و تدابیر مشارکتی همچون انجمن معتادان جنسی گمنام (sa) به شیوه مشاوره نجاتیافتگان به رهجویان، در حال اجرا هستند. در پژوهش حاضر ضمن شناسایی علل بزهکاری جنسی سایبری به ارزیابی کارایی این تدابیر پرداخته شده است.
روش: این نوشتار با روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از دادههای کتابخانهای و اطلاعات تحصیلشده از دو پرسشنامه آنلاین و کاغذی صورت گرفته است. در پرسشنامه آنلاین با موضوع علتشناسی بزهکاری جنسی30 نفر از کاربران فضای مجازی به صورت تصادفی انتخاب شدند و در پرسشنامه کاغذی با موضوع ارزیابی عملکرد انجمن معتادان جنسی گمنام 20 نفر از اعضای انجمن معتادان جنسی گمنام شهر کرمانشاه مشارکت نمودند.
ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.
یافتهها: فیلترینگ و راهبرد کیفری که مجازاتهای قانونیِ اصلی، یعنی حبس و جزای نقدی را برای دستیابی به غایت پیشگیری از تکرار جرائم جنسی سایبری، اعمال میکند، به دلایل مختلف دیگر کارآمد نیستند. از سوی دیگر راهبرد ترمیمی، فراتر از حد انتظار در اصلاح بزهکاران، هوشیاری جنسی آنها و پیشگیری از تکرار جرائم جنسی سایبری مؤثر است و بررسی رویه قضایی نشان میدهد که قضات دادگاهها در این جرائم کماکان بر اعمال کلیشه مجازاتهای حبس و جزای نقدی اصرار دارند.
نتیجهگیری: با توجه به ظرفیتهای موجود در نظام حقوقی ایران، مقامات قضایی میتوانند بزهکاران این جرائم را به نهادهای مشارکتی، از قبیل انجمنهای معتادان جنسی گمنام ارجاع داده و به جای «مجازاتهای کلیشهای» نظیر حبس و جزای نقدی در مسیر اصلاح و مسئولیت پذیرسازی بزهکاران جرائم جنسی سایبری گام بردارند.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
دریافت: 1402/4/7 | پذیرش: 1402/5/25