1- گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.،
2- گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
چکیده:
زمینه و هدف: حق حیات به عنوان یکی از اساسیترین حقوق ذاتی و اولیه بشری که در اسلام نیز مورد توجه جدی قرار گرفته که گاهی مثل حیات مادر و سقط جنین دچار تزاحم میگردد. هدف پژوهش حاضر بررسی کاربست قاعده میسور بر حیات مادر و جنین است.
روش: روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی با استفاده از مطالعات کتابخانهای با ابزار فیشبرداری میباشد.
ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.
یافتهها: علیرغم پذیرش حجیت قاعده میسور از جانب اغلب فقها و با آنکه محدوده دلالت آن را در امور تکلیفی کلی نیز قبول دارند، لکن در بحث توجه به کرامت ذاتی انسان در معنای انسان بالفعل و بالقوه و جنین سالم و معیوب از نظر علم پزشکی و نیز قبل از ولوج روح و بعد از آن، اختلافات فراوانی دارند که چه بسا به دلیل نبود مبانی مستحکم از ابتدای امر است که ناشی از توجه محض به متون نقلی با تفاسیر و برداشتهای مختلف از آنها در جهت فقه فردی بدون در نظرگرفتن مصالح اجتماعی و مقاصدالشریعه میباشد.
نتیجهگیری: اگرچه اصل اولی حرمت سقط جنین است، اما بر اساس دلالت قاعده میسور و رفع موانع و به کارگیری تزاحم با حاکمبودن عقل در ترجیح و تشخیص حفظ جان مادر در برابر جنین، در موارد خاص سقط جنین توسط خود مادرهم جایز است و وی میتواند شخصاً اقدام به سقط جنین نماید، بدون آنکه قصاص و دیه بر او واجب باشد
نوع مطالعه:
پژوهشي |
دریافت: 1402/6/20 | پذیرش: 1402/10/23