دوره 18، شماره 59 - ( 1-1403 )
جلد 18 شماره 59 صفحات 575-560 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Abedi A, Farahmandfar M, Bouzari S, Salimi Ghalei E. Analysis of the Foundations and Elements of Criminal Liability of
On-Call Doctors in Iranian Law. MLJ 2024; 18 (59) :560-575
URL: http://ijmedicallaw.ir/article-1-1819-fa.html
URL: http://ijmedicallaw.ir/article-1-1819-fa.html
عابدی علی، فرهمندفر میلاد، بوذری سپیده، سلیمی قلعه‌ئی احسان. مبانی و ارکان مسئولیت کیفری پزشک آنکال در حقوق ایران. مجله علمی پژوهشی حقوق پزشکی. 1403; 18 (59) :560-575
علی عابدی1 
، میلاد فرهمندفر2 ، سپیده بوذری*3 
، احسان سلیمی قلعه‌ئی4
، میلاد فرهمندفر2 ، سپیده بوذری*3 ، احسان سلیمی قلعه‌ئی4
1- گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.،
2- گروه حقوق، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران.،
3- گروه حقوق، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران.
4- گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران.،
2- گروه حقوق، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران.،
3- گروه حقوق، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران.
4- گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران.،
چکیده:
زمینه و هدف: از دیرباز بحث مسئولیت پزشک در اعمال طبابت دارای اهمیت و ارزش بوده است و همواره مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. به فراخور توسعه طبابت و به روزشدن آن و به تبع آن ایجاد عناوین مختلف برای یک پزشک، مسئولیت پزشک و امکان تعقیب ایشان از لحاظ قانونی اهمیتی دوچندان یافته است. مسئولیت پزشک آنکال که به عنوان یکی از مسئولیت‌های پزشک متخصص در بیمارستان‌ها و مراجع درمانی تلقی می‌شود، از جهت ایجاد مسئولیت‌ها و بایدها و نبایدها که باید رعایت نماید، دارای اهمیت به سزایی است. در حقوق کشور ما مسئولیت پزشک، مبتنی بر تقصیر است و به عنوان یک مسئولیت حرفه‌ای قلمداد می‌شود. در این پژوهش با توجه به مسئولیت مبتنی بر تقصیر حرفه‌ای پزشک و نیز دستورالعمل‌های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ضمن بررسی مبانی مسئولیت کیفری پزشک و بررسی ارکان مسئولیت کیفری پزشک آنکال به بررسی رابطه سببیت پرداخته می‌شود و در نهایت عوامل ساقط‌کننده مسئولیت پزشک و راه‌های جبران خسارت مورد بررسی و مداقه قرار می‌گیرد.
روش: در نوشتار حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، به بررسی مسئولیت کیفری پزشک آنکال می‌پردازیم.
ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.
یافته‌ها: مطابق دستورالعمل آنکالی پزشکان در بیمارستان‌های کشور مصوب 1402، مسئولیت نهایی و اصلی با پزشک معالج است و پزشک اخیر در صورت اثبات عدم تقصیر می‌تواند رافع مسئولیت پزشک آنکال گردد. یافته‌ها نشان می‌دهند که مسئولیت کیفری پزشک آنکال در صورتی که ارکان بزه متوجه پزشک باشد و رابطه سببیت بین رفتار و نتیجه رخ‌داده بر مبنای نظریه تقصیر پذیرفته‌شده در نظام عدالت کیفری ایران وجود داشته باشد، موجد مسئولیت کیفری بر اساس قوانین عام و خاص خواهد بود. در این میان، پزشک آنکال به دلیل مشاوره‌ای‌بودن نظرش، مسئول نهایی بیمار تلقی نمی‌شود و در مواردی که شرایط بیمار تهدیدکننده باشد و دسترسی به پزشک مقیم وجود نداشته باشد، مسئولیت مستقل پزشک آنکال مطرح می‌گردد. همچنین در سایر موارد، مسئولیت پزشک آنکال در کنار مسئولیت سایر افراد، در صورت جمع‌بودن شرایط مربوط به مسئولیت کیفری پزشک، محقق می‌گردد.
نتیجه‌گیری: مسئولیت کیفری پزشک آنکال در پرتو ویژگی‌های خاص و حرفه‌ای خود تحت عنوان مسئولیت کیفری خاص تلقی می‌شود و در صورتی که ارکان بزه متوجه پزشک آنکال باشد و رابطه سببیت فیمابین رفتار و نتیجه رخ‌داده بر مبنای نظریه‌ی تقصیر پذیرفته‌شده در نظام عدالت کیفری ایران وجود داشته باشد، موجد مسئولیت کیفری بر اساس قوانین عام و خاص در این خصوص خواهد بود. به طور کلی با توجه به مشاوره‌ای‌بودن نظر پزشک آنکال، مسئول نهایی بیمار، پزشک مقیم تلقی می‌شود و در مواردی که شرایط بیمار تهدیدکننده است و دسترسی به پزشک به مقیم وجود ندارد، مسئولیت مستقل پزشک آنکال مطرح می‌گردد. در سایر موارد، مسئولیت پزشک آنکال در کنار مسئولیت سایر افراد، در صورت جمع‌بودن شرایط مربوط به مسئولیت کیفری پزشک، محقق می‌گردد.
روش: در نوشتار حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، به بررسی مسئولیت کیفری پزشک آنکال می‌پردازیم.
ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.
یافته‌ها: مطابق دستورالعمل آنکالی پزشکان در بیمارستان‌های کشور مصوب 1402، مسئولیت نهایی و اصلی با پزشک معالج است و پزشک اخیر در صورت اثبات عدم تقصیر می‌تواند رافع مسئولیت پزشک آنکال گردد. یافته‌ها نشان می‌دهند که مسئولیت کیفری پزشک آنکال در صورتی که ارکان بزه متوجه پزشک باشد و رابطه سببیت بین رفتار و نتیجه رخ‌داده بر مبنای نظریه تقصیر پذیرفته‌شده در نظام عدالت کیفری ایران وجود داشته باشد، موجد مسئولیت کیفری بر اساس قوانین عام و خاص خواهد بود. در این میان، پزشک آنکال به دلیل مشاوره‌ای‌بودن نظرش، مسئول نهایی بیمار تلقی نمی‌شود و در مواردی که شرایط بیمار تهدیدکننده باشد و دسترسی به پزشک مقیم وجود نداشته باشد، مسئولیت مستقل پزشک آنکال مطرح می‌گردد. همچنین در سایر موارد، مسئولیت پزشک آنکال در کنار مسئولیت سایر افراد، در صورت جمع‌بودن شرایط مربوط به مسئولیت کیفری پزشک، محقق می‌گردد.
نتیجه‌گیری: مسئولیت کیفری پزشک آنکال در پرتو ویژگی‌های خاص و حرفه‌ای خود تحت عنوان مسئولیت کیفری خاص تلقی می‌شود و در صورتی که ارکان بزه متوجه پزشک آنکال باشد و رابطه سببیت فیمابین رفتار و نتیجه رخ‌داده بر مبنای نظریه‌ی تقصیر پذیرفته‌شده در نظام عدالت کیفری ایران وجود داشته باشد، موجد مسئولیت کیفری بر اساس قوانین عام و خاص در این خصوص خواهد بود. به طور کلی با توجه به مشاوره‌ای‌بودن نظر پزشک آنکال، مسئول نهایی بیمار، پزشک مقیم تلقی می‌شود و در مواردی که شرایط بیمار تهدیدکننده است و دسترسی به پزشک به مقیم وجود ندارد، مسئولیت مستقل پزشک آنکال مطرح می‌گردد. در سایر موارد، مسئولیت پزشک آنکال در کنار مسئولیت سایر افراد، در صورت جمع‌بودن شرایط مربوط به مسئولیت کیفری پزشک، محقق می‌گردد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
دریافت: 1403/3/1 | پذیرش: 1403/6/10
دریافت: 1403/3/1 | پذیرش: 1403/6/10
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
