1- گروه حقوق مالکیت فکری، دانشکده حقوق، دانشگاه قم، قم، ایران. (نویسنده مسؤول)
2- دانشکده حقوق، دانشگاه قم، قم، ایران
چکیده:
رقابت به عنوان یک محرک مهم نوآوری منجر به آزادی انتخاب و کاهش قیمتها میشود و به ارائه سریعتر فناوریهای درمانی جدید و کارآمد کمک میکند. در مقابل، رویههای ضد رقابتی اتخاذشده توسط بنگاههای اقتصادی بخش سلامت ممکن است سبب اخلال در رقابت از جمله کاهش دسترسی به داروها و خدمات پزشکی یا افزایش قیمت آنها شود. احیای مجدد حق اختراع، ادغام شرکتها، خرید کلی و یکجای محصولات ژنریک توسط دارنده اختراع اصلی و امتناع از اعطای مجوز اختراعات ضروری مرتبط با سلامت مثالهایی از رویههای ضد رقابتی هستند.
پرسش پژوهش حاضر این است که آیا حقوق رقابت میتواند عامل مؤثری در تنظیم رقابت و ارتقای دسترسی به داروها و فناوریهای پزشکی باشد؟ هدف مقاله حاضر بررسی نقش حقوق رقابت در بهبود سلامت جامعه از جمله دسترسی به داروها و بیان تأثیر منفی اعمال ضد رقابتی در افزایش قیمتها و کاهش دسترسی است.
فرضیه پژوهش این است که حقوق رقابت میتواند به عنوان عامل مؤثری در حوزه سلامت نقش مهمی در بهبود دسترسی به فناوریهای پزشکی و تشویق نوآوری در بخش دارویی داشته باشد.
نتایج این پژوهش نشان میدهد که چون در قوانین ملی و مقررات بینالمللی از جمله موافقتنامه تریپس نقش حقوق رقابت در کنترل رفتارهای دارندگان حقوق مالکیت فکری به رسمیت شناخته شده است، باید اقدامات مؤثرتری در راستای افزایش رقابت و اقدامات اصلاحی برای جبران اعمال ضد رقابتی در رابطه با دسترسی به فناوریهای سلامت توسط مقامات دولتی و بخش خصوصی انجام شود.
اصلاح مقررات موجود، وضع قوانین مطلوب و مشتمل بر قواعد شفاف با در نظرگرفتن ویژگیهای بخش سلامت و ضمانت اجراهای مناسب، مانند صدور مجوز اجباری از جمله راهکارهایی است که برای جلوگیری از رویههای ضد رقابتی و حفظ رقابت در بازار سلامت پیشنهاد میشود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
دریافت: 1396/1/20 | پذیرش: 1396/6/3