1- دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران،
2- گروه حقوق، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران. (نویسنده مسؤول)
چکیده:
بعد از انعقاد موافقتنامه تریپس نظام مذاکراتی درخصوص حمایت از حقوق مالکیت فکری به ویژه در زمینه اختراعات دارویی، از معاهدات چندجانبه به ترتیبات دوجانبه و مذاکرات منطقهای تغییر کرده است. در موافقتنامه تریپس برای جلب حداکثری دولتها، انعطافات خوبی بر اساس سطح توسعهیافتگی کشورها به آنان اعطا شده است، اما کشورهای صنعتی حمایتهای قانونی موافقتنامههای چندجانبه را در خصوص ابداعات دارویی کافی نمیدانستند و به دنبال فضای جدیدی برای مذاکره و اعمال نظرات خود بودند. این امر معلول عزم دولتهای صنعتی برای حمایت مؤثرتر از حقوق مالکیت فکری اشخاص متبوع خود در خارج از قلمرو سرزمینیشان میباشد، به همین جهت کشورهای صنعتی همواره به دنبال فرصتهایی برای انعقاد معاهدات دوجانبه در حمایت بیشتر از حقوق مالکیت فکری با شرکای تجاری خود میباشند. برخی از این معاهدات با اینکه در حوزه تجارت و سرمایهگذاری منعقد میگردند، ولی مقررات مهمی نیز درخصوص حمایت از انواع حقوق مالکیت فکری منجمله ابداعات دارویی دربردارند و برخی دیگر مستقیماً به حقوق مالکیت فکری میپردازند. عموماً استانداردهای حمایتی این دسته از معاهدات دوجانبه و منطقهای از سطح استاندارهای حداقلی موافقتنامه تریپس فراتر میرود، لذا به این معاهدات، معاهدات فراتریپس گفته میشود. کشورهای صنعتی در موضوع حمایت فراتریپس از ابداعات دارویی در معاهدات دوجانبه و منطقهای تمرکز خود را به شیوههای مختلفی معطوف کردهاند. شناسایی قلمرو و گونههای جدید حقوق مالکیت فکری، اتخاذ قواعد حمایتی و استانداردهایی فراتر از استانداردهای موجود در موافقتنامه تریپس و حذف انعطافاتی که در موافقتنامه تریپس وجود دارد، از جمله تدابیر کشورهای صنعتی برای تقویت حمایت از مالکان این دسته از حقوق محسوب میشود. در این مقاله ضمن شناسایی مفهوم معاهدات و مقررات فراتریپس، به بررسی جدیدترین شیوههای حمایتی از ابداعات دارویی در معاهدات فراتریپس خواهیم پرداخت و نشان خواهیم داد که سطح حمایتی این دسته از معاهدات در اغلب ابعاد از استانداردهای حمایتی موجود در معاهدات کلاسیک حقوق مالکیت فکری فراتر میرود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
دریافت: 1396/10/24 | پذیرش: 1398/10/23