1- گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران. (نویسنده مسؤول)
2- دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران،
چکیده:
حمایت از کلیه افراد اجتماع یکی از مهمترین تکالیف دولتها است. با این حال، برخی از گروهها، از جمله بیماران، به دلیل ویژگیهای آسیبپذیری که دارند، نیازمند توجه ویژه هستند. دولتها جهت انجام این تکلیف از ابزارهای مختلفی بهره میبرند. استفاده از حربه کیفر و جرمانگاری رفتارهایی که مانع انجام این تکلیف بوده و یا ناقض حقوق افراد است، از مهمترین ابزارها است. با توجه به خلاف اصلبودن جرمانگاری، باید از آن در موارد محدود و تنها به عنوان آخرین ابزار استفاده کرد و موارد استفاده نیز نیازمند توجیه است. از این رو، اصول و مبانی مختلفی در راستای توجیه آن مطرح شده است. اصل آسیب، پدرسالاری قانونی، اخلاقگرایی و کمالگرایی قانونی مهمترین این اصول هستند. تدقیق در قوانین کیفری ایران نشان میدهد که میتوان ردپای هر یک از این اصول را در جرمانگاری رفتارهای مجرمانه مختلف مشاهده نمود. این امر در خصوص جرمانگاریهایی که در راستای حمایت از بیماران صورت گرفته نیز، صدق میکند. یافتههای این مقاله نشان میدهد که اصل آسیب بیشترین تأثیر را در قانونگذاری کیفری ایران در حمایت از بیماران داشته است. همچنین مصادیقی از جرمانگاری در راستای حمایت از بیماران در چارچوب اصول اخلاقگرایی قانونی و کمالگرایی قانونی یافت گردید. در مقابل، عناوین مجرمانه که بر اساس اصل پدرسالای قانونی وضع شده باشد، مشاهده نگردید. این مقاله در تلاش است با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی، ضمن بیان اصول و مبانی جرمانگاری، قوانینی که بر مبنای این اصول و در راستای حمایت از بیماران وضع شدهاند را از مجوعه قوانین کیفری استخراج و تحلیل و بررسی نماید.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
دریافت: 1396/8/3 | پذیرش: 1396/12/20