بررسی توافقی که بین بیمار و پزشک جهت برخورداری بیمار از خدمات فنی پزشک به عمل می‌آید، آغاز تحلیل‌های حقوقی رابطه پزشک و بیمار است؛ هرچند قرارداد تنها سبب ایجاد رابطه حقوقی نیست، اما قراردادی که متضمن اذن بیمار است، هم تقدم رتبی و ارزشی و هم شیاع بیشتری نسبت به اذن قانونی دارد. تعیین نوع قرارداد نه تنها خود اصالت و ارزش ذاتی در مباحث نظری حقوقی دارد، بلکه از حیث تبیین اوصاف (احکام)، شرایط انعقاد و تشخیص آثار اهمیت فراوان دارد. اگر اراده انسان مهمترین سبب ایجاد ماهیت‌ها و آثار حقوقی است، این اراده باید در قالبی قرار گیرد که مورد شناسایی قانون قرار گرفته باشد. هر تلاشی برای تبیین نوع قرارداد، تلاشی است برای شناسایی قالب حقوقی که تحلیل شرایط و آثار را نظم می‌بخشد. حال این قالب می‌تواند معین یا نامعین باشد، ولی به هر حال اوصاف قرارداد و شرایط صحت آن با تحلیلی که از ماهیت عقد می‌شود، متفاوت خواهد بود.