دوره 15، شماره 56 - ( 1-1400 )
جلد 15 شماره 56 صفحات 178-159 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Azizi R, Tavajohi A A, Rajabiyeh M H, Gol Khandan S. Trials to criminal law and forensics in the fundamental origins of crime. MLJ 2021; 15 (56) :159-178
URL: http://ijmedicallaw.ir/article-1-1297-fa.html
URL: http://ijmedicallaw.ir/article-1-1297-fa.html
عزیزی رحیم، توجهی عبدالعلی، رجبیه محمدحسین، گل خندان سمیرا. چالش های پیش روی حقوق کیفری و پزشکی قانونی در قبال اسباب زمینه ای دخیل در جنایت. مجله علمی پژوهشی حقوق پزشکی. 1400; 15 (56) :159-178
رحیم عزیزی1 
، عبدالعلی توجهی*2 ، محمدحسین رجبیه1 ، سمیرا گل خندان3
، عبدالعلی توجهی*2 ، محمدحسین رجبیه1 ، سمیرا گل خندان3
1- گروه حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد خمین، دانشگاه آزاد اسلامی، خمین، ایران،
2- گروه حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
3- گروه حقوق کیفری و جرم شناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد خمین، دانشگاه آزاد اسلامی، خمین، ایران،
2- گروه حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
3- گروه حقوق کیفری و جرم شناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد خمین، دانشگاه آزاد اسلامی، خمین، ایران،
چکیده:
زمینه و هدف: احراز سببیت در جنایات عمدی و غیرعمدی از پیچیده‌ترین مباحث حقوق کیفری و پزشکی قانونی است، در این بین دخالت اسبابی که ناشی از ویژگی‌های مجنی علیه هستند و در درون مجنی‌علیه و به عنوان اسباب زمینه ای مطرح می‌‌‌گردند، این پیچیدگی را از حیث وجود یا عدم سببیت ناشی از آنها و چگونگی تأثیر، چند برابر می‌کند. در این مقاله با موضوع چالش های پیشروی حقوق کیفری و پزشکی قانونی در قبال اسباب زمینه ای دخیل در جنایت و با توجه به اهمیت و ضرورت موضوع از حیث اختلاف نظر در خصوص نقش اسباب زمینه ای در رویه قضایی پرداخته شده است. این مقاله با هدف ارائه الگویی متناسب از چگونگی نقش اسباب زمینه ای ضمن بررسی برخی آراء صادره مرتبط با اسباب‌زمینه‌ای می باشد.
مواد و روش‌ها: این مقاله توصیفی تحلیلی، و با بهره گیری از روش اسنادی و استفاده از ابزار فیش برداری تهیه و تدوین گردیده است.
یافته‌ها: یافته ها حاکی از این است که؛ سبب زمینه ای با نظر کارشناسی پزشکان قانونی در کنار مباشر و یا سایر اسباب می تواند با ایفای نقش ایجادی در حصول نتیجه مجرمانه مطرح شود، لیکن در بیشتر موارد نقش سبب زمینه ای، تسریع و یا تشدید اثر فعل مباشر و یا سایر اسباب می باشد و در این گونه موارد اطلاق عنوان سبب به زمینه موجود و تعیین سهم در نتیجه حاصله مورد پذیرش نمی باشد، ولی می‌توان در کنار مباشر و یا سایر اسباب سهمی را برای آن در نظر گرفت.
ملاحظات اخلاقی: از ابتدا تا انتهای مقاله با پایبندی به اصول صداقت و امانتداری تهیه و تدوین گردیده است.
نتیجه‌گیری: با توجه به سکوت قانون در نظام حقوقی ایران و از طرف دیگر فقدان قواعد فقهی صریح در مورد نقش و تأثیر اسباب زمینه ای، در بررسی رویه قضایی محاکم کیفری ایران، از یک طرف شاهد تشتت آراء هستیم که برخی از دادگاه‌ها، تأثیر اسباب زمینه ای را نپذیرفته و برخی دیگر بر مبنای نظریات پزشکی قانونی، آن را پذیرفته اند که در موارد متعددی رویه قضایی با پذیرش نقش و سهم برای اسباب زمینه ای که فقط نقش تشدید‌کننده و یا تسریع‌کننده در جنایت ارتکابی داشته اند، از مسیر انصاف و عدالت و رعایت اصل برابری اشخاص دور شده‌‌اند و ضروری است و می طلبد در راستای حمایت از مجنی علیه ضعیف تر و دارای سبب زمینه ای مورد پذیرش قرار دهد.
مواد و روش‌ها: این مقاله توصیفی تحلیلی، و با بهره گیری از روش اسنادی و استفاده از ابزار فیش برداری تهیه و تدوین گردیده است.
یافته‌ها: یافته ها حاکی از این است که؛ سبب زمینه ای با نظر کارشناسی پزشکان قانونی در کنار مباشر و یا سایر اسباب می تواند با ایفای نقش ایجادی در حصول نتیجه مجرمانه مطرح شود، لیکن در بیشتر موارد نقش سبب زمینه ای، تسریع و یا تشدید اثر فعل مباشر و یا سایر اسباب می باشد و در این گونه موارد اطلاق عنوان سبب به زمینه موجود و تعیین سهم در نتیجه حاصله مورد پذیرش نمی باشد، ولی می‌توان در کنار مباشر و یا سایر اسباب سهمی را برای آن در نظر گرفت.
ملاحظات اخلاقی: از ابتدا تا انتهای مقاله با پایبندی به اصول صداقت و امانتداری تهیه و تدوین گردیده است.
نتیجه‌گیری: با توجه به سکوت قانون در نظام حقوقی ایران و از طرف دیگر فقدان قواعد فقهی صریح در مورد نقش و تأثیر اسباب زمینه ای، در بررسی رویه قضایی محاکم کیفری ایران، از یک طرف شاهد تشتت آراء هستیم که برخی از دادگاه‌ها، تأثیر اسباب زمینه ای را نپذیرفته و برخی دیگر بر مبنای نظریات پزشکی قانونی، آن را پذیرفته اند که در موارد متعددی رویه قضایی با پذیرش نقش و سهم برای اسباب زمینه ای که فقط نقش تشدید‌کننده و یا تسریع‌کننده در جنایت ارتکابی داشته اند، از مسیر انصاف و عدالت و رعایت اصل برابری اشخاص دور شده‌‌اند و ضروری است و می طلبد در راستای حمایت از مجنی علیه ضعیف تر و دارای سبب زمینه ای مورد پذیرش قرار دهد.
واژه‌های کلیدی: اسباب زمینه ای، رویه قضایی، جنایات، عمدی، غیرعمدی، پزشکی قانونی
نوع مطالعه: پژوهشي |
دریافت: 1399/5/21 | پذیرش: 1399/10/10
دریافت: 1399/5/21 | پذیرش: 1399/10/10
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
