حقوق باروری جزئی از حقوق بشر بوده که همه کشورها آن را به رسمیت شناختهاند و عبارت است از: همه افراد و زوجین حق دارند آزادانه در مورد تعداد فرزندان و فاصلهگذاری بین موالید تصمیم گیری کنند. همه افراد حق دارند بدون تحمل خشونت، اجبار و تبعیض در خصوص با مسائل باروری تصمیم گیرند. هدف از انجام این مطالعه بررسی برخی از شاخصهای بهداشت باروری در نظام سلامت ایران، دستاوردهای به دست آمده و چالشهای پیش رو میباشد. مرگ مادر: میزان مرگ مادر در ایران در طول سه دهه اخیر کاهش قابل ملاحظه ای داشته است و از 234 مورد در سال 1354 به 23/84 مورد در سال 1388 رسید. با وجود پیشرفت چشمگیری که نظام سلامت ایران در کاهش مرگ مادر داشته است، هنوز تا رقم 18 در هر صدهزار تولد زنده که هدف وزارت بهداشت و درمان است فاصله زیادی وجود دارد. باید به این نکته توجه داشت که مرگ مادر از جمله شاخصهایی است که در صورت عدم توجه به آن به سرعت افزایش مییابد. تنظیم خانواده: علیرغم مصرف گسترده روشهای پیشگیری از بارداری مدرن در ایران (56%)، میزان بارداریهای ناخواسته بسیار زیاد است. تحلیل اطلاعات در سال 2000 نشان داد که 35 درصد از زنان متاهل باردار، بارداری خود را ناخواسته ذکر میکنند. دو سوم از زنانی که دچار بارداری ناخواسته بودند در حال استفاده از یک روش بارداری نیز بودهاند و این مشکل آشکارا به این معنی است که مشاوره مراکز بهداشتی درمانی به قدر کافی مؤثر نبوده است. سقط ایمن: در ایران آمار دقیقی از موارد سقط جنین وجود ندارد، در محاسبات آماری به رقم سالانه هشتاد هزار سقط عمدی اشاره شده است. سازمان جهانی بهداشت تخمین میزند که هر روز بیش از 1000 سقط غیرایمن در ایران اتفاق میافتد. براساس برنامه سیمای جمعیت و سلامت در ایران در حدود یک چهارم بارداریها ناخواسته هر دو زوج میباشند. با درنظر گرفتن موالید سالیانه حدود یک میلیون و دویست هزار نوزاد و با فرض شیوع 2% سقط جنین عمدی، عدد مطلق سقط عمدی و عوارض آن، لزوم رسیدگی فوری به این مسئله مشخص میگردد. خشونت: براساس مطالعات مختلف در ایران میزان مواجهه با خشونتهای فیزیکی در زنان باردار از 11 تا 47 درصد گزارش شده است. در سایر مطالعات انجام گرفته میزان مواجهه زنان باردار با خشونت جنسی 10/7% تا 14/5% گزارش شده است. خشونت علیه زنان باردار علاوه بر نقض حق زن به عنوان انسان، نقض حق جنین نیز به شمار میرود زیرا خشونت فیزیکی و جنسی با کموزنی نوزاد ارتباطی معنیدار نشان میدهد. بحث و نتیجهگیری: خشونت علیه زنان، عدم دسترسی زنان به درمانگاههای ارائه خدمات بهداشتی اولیه با کیفیت مطلوب و بالا بودن میزان خدمات ارائه شده در درمانگاههای خصوصی نه تنها بر زنان بلکه بر همه اعضای خانواده تأثیر منفی میگذارد. از اینرو، حقوق باروری مختص زنان نبوده و یکی از پایهایترین حقوق انسانها میباشد.
بازنشر اطلاعات | |
![]() |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |