1- دانشگاه پیام نور، دانشکده الهیات و علوم اسلامی، تهران، ایران، صندوق پستی 3697- 19395. (نویسنده مسؤول)
2- دانشگاه پیام نور، دانشکده الهیات و علوم اسلامی، تهران، ایران، صندوق پستی 3697- 19395،
چکیده:
زمینه و هدف: حقوق مالکیت فکری (معنوی)، یکی از گونههای حقوق مالکیت است که به حمایت و استفاده از آفرینشهای فکری بشر مربوط میشود. با توجه به گسترش ارتباطات، فرصتها و تهدیدات ناشی از فضای سایبری همچون حملات و جرائم سایبری، بررسی رویکردهای حقوقی نسبت به تهدیدات سایبری در حیطه مالکیت فکری حائز اهمیت است که در این پژوهش به این موضوع پرداخته میشود.
روش: روش پژوهش حاضر، توصیفی ـ تحلیلی از نوع کاربردی و با استفاده از قواعد حقوقی مالکیت فکری در حوزه فضای سایبر و منابع کتابخانهای صورت پذیرفته است.
ملاحظات اخلاقی: در به سامانرسیدن این تحقیق ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.
یافتهها: کنوانسیونها و معاهدات بینالمللی، هرچند رویکردهایی عام و حتی نقشه راهی برای مقابله با تهدیدات سایبری شناخته میشوند، اما نمیتوانند به طور خاص مشکلات جوامع دیگر را در حیطه حمایت از مالکیت فکری پوشش دهند. به همین دلیل ارتقای فرهنگ استفاده از فضای سایبر، تعیین مجازات متناسب با نقض مالکیت فکری، جرم تلقینمودن تهدیدات سایبری و همچنین ایجاد قوانین مدون برای به رسمیتشناختن مالکیت فکری به عنوان عناصر حقوقی برای حمایت از مالکیت فکری ضروری هستند.
نتیجهگیری: مالکیت فکری برخلاف مالکیت مادی، بیشتر جنبه پنهان و غیر رسمی دارد. به همین دلیل، قوانین موجود در زمینه حمایت از مالکیت فکری غالباً ناقص و یا از تحولات سایبری باز میماند. به نظر میرسد در قوانین بینالمللی نیازمند رویکردی منسجم و پذیرفتهشده از سوی کشورهای جهان هستیم. همچنین در قوانین داخلی نیازمند نهاد مالکیت فکری تحت لوای قوانین موجود هستیم. به علاوه مالکیت فکری و قوانین مرتبط با آن از جمله قوانین کپیرایت، نشر مطالب در فضای مجازی و بهرهمندی از اینترنت نیازمند اتخاذ رویکردهای سختگیرانهتری است که هم بتواند قوانین بینالمللی را مد نظر قرار دهد و هم اینکه حقوق مالکان معنوی را همانند مالکیت صنعتی مراعات نماید.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
دریافت: 1393/10/15 | پذیرش: 1394/4/15