دوره 19، شماره 60 - ( 1-1404 )
جلد 19 شماره 60 صفحات 508-490 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rezaei M. Criminal Insanity: Its Scope, Custody and Treatment in the Penal Systems of Iran and England. MLJ 2025; 19 (60) :490-508
URL: http://ijmedicallaw.ir/article-1-1685-fa.html
URL: http://ijmedicallaw.ir/article-1-1685-fa.html
رضائی محمد. جنون جنایی: قلمرو، نظارت و درمان آن در نظام کیفری ایران و انگلستان. مجله علمی پژوهشی حقوق پزشکی. 1404; 19 (60) :490-508
گروه حقوق، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران.
چکیده:
زمینه و هدف: دفاع جنون به عنوان یکی از مباحث حقوق کیفری است که بر اساس آن جنون در هنگام ارتکاب جرم مانع مسئولیت کیفری است. این مقاله با هدف بررسی قلمرو جنون و واکنش نظام کیفری ایران و انگلستان از منظر نظارت و درمان مجانین مرتکب جرم نگارش یافت.
روش: روش این تحقیق، توصیفی ـ تحلیلی بوده و از روش تحلیل محتوا در تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده شد.
ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.
یافته‌ها: بررسی حاکی بود از اینکه علیرغم اینکه در هر دو نظام حقوقی جنون به عنوان یک دفاع به کار می‌رود و تدابیر لازم در جهت حمایت از جامعه از طریق نظارت و درمان مجانین مرتکب جرم پذیرفته شده است، با این حال از نظر قلمرو مفهومی جنون، شرایط لازم برای احراز جنون، نحوه احراز جنون و مدت زمان نگهداری یا درمان مجانین با یکدیگر تفاوت دارند. همچنین در نظام کیفری ایران برای نگهداری یا درمان مجانین لازم است که حالت خطرناک مجرم احراز شود، ولی در نظام کیفری انگلستان چنین احرازی لازم نیست و صرف احراز جنون، ملازم با فرض خطرناک بودن وی نیز است. همچنین برخلاف نظام کیفری ایران، در حقوق انگلستان ممکن است مجرم مشمول تعریف مجنون نشود، اما دارای حالت خطرناک بیماری روانی باشد که به موجب آن، قرار بستری در بیمارستان صادر گردد. نیز برخلاف نظام کیفری ایران که به نوع جرم ارتکابی توجهی نمی‌کند، در نظام کیفری انگلستان بستری در یک بیمارستان روانی تنها در مواردی که مجازات اصلی جرم ارتکابی زندان بوده، اعمال می‌شود. سرانجام اینکه امکان و نحوه ترخیص مجرمان مجنون از بیمارستان یا رهایی از نظارت در این دو نظام متفاوت است.
نتیجه‌گیری: حمایت از جامعه از طریق گسترش مفهومی جنون و عدم ضرورت احراز خطرناک‌بودن جنون می‌تواند به نحو مؤثرتر حاصل شود، ضمن اینکه حقوق فرد مجنون را برای رهایی از مجازات می‌تواند تأمین کند. توجه به نوع جرم ارتکابی مجانین برای نظارت و درمان نیز می‌تواند مؤثر باشد.
روش: روش این تحقیق، توصیفی ـ تحلیلی بوده و از روش تحلیل محتوا در تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده شد.
ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.
یافته‌ها: بررسی حاکی بود از اینکه علیرغم اینکه در هر دو نظام حقوقی جنون به عنوان یک دفاع به کار می‌رود و تدابیر لازم در جهت حمایت از جامعه از طریق نظارت و درمان مجانین مرتکب جرم پذیرفته شده است، با این حال از نظر قلمرو مفهومی جنون، شرایط لازم برای احراز جنون، نحوه احراز جنون و مدت زمان نگهداری یا درمان مجانین با یکدیگر تفاوت دارند. همچنین در نظام کیفری ایران برای نگهداری یا درمان مجانین لازم است که حالت خطرناک مجرم احراز شود، ولی در نظام کیفری انگلستان چنین احرازی لازم نیست و صرف احراز جنون، ملازم با فرض خطرناک بودن وی نیز است. همچنین برخلاف نظام کیفری ایران، در حقوق انگلستان ممکن است مجرم مشمول تعریف مجنون نشود، اما دارای حالت خطرناک بیماری روانی باشد که به موجب آن، قرار بستری در بیمارستان صادر گردد. نیز برخلاف نظام کیفری ایران که به نوع جرم ارتکابی توجهی نمی‌کند، در نظام کیفری انگلستان بستری در یک بیمارستان روانی تنها در مواردی که مجازات اصلی جرم ارتکابی زندان بوده، اعمال می‌شود. سرانجام اینکه امکان و نحوه ترخیص مجرمان مجنون از بیمارستان یا رهایی از نظارت در این دو نظام متفاوت است.
نتیجه‌گیری: حمایت از جامعه از طریق گسترش مفهومی جنون و عدم ضرورت احراز خطرناک‌بودن جنون می‌تواند به نحو مؤثرتر حاصل شود، ضمن اینکه حقوق فرد مجنون را برای رهایی از مجازات می‌تواند تأمین کند. توجه به نوع جرم ارتکابی مجانین برای نظارت و درمان نیز می‌تواند مؤثر باشد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
دریافت: 1402/5/6 | پذیرش: 1403/12/17
دریافت: 1402/5/6 | پذیرش: 1403/12/17
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
