Yazdani M R, Rafiei M T, Vahdati Shobeyri S H. Compensation Fund or Insurance Obligation; Missing Links in the Field of Genetically Modified Products; With a Study of
Similar International Documents. MLJ 2025; 19 (60) :470-489
URL:
http://ijmedicallaw.ir/article-1-1707-fa.html
یزدانی محمدرضا، رفیعی محمدتقی، وحدتی شبیری سیدحسن. صندوق خسارات یا الزام به بیمه؛ حلقههای مفقوده حوزه محصولات دستکاریشده ژنتیکی؛ با کنکاشی در اسناد بینالمللی مشابه. مجله علمی پژوهشی حقوق پزشکی. 1404; 19 (60) :470-489
URL: http://ijmedicallaw.ir/article-1-1707-fa.html
1- گروه حقوق خصوصی، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران.،
2- گروه حقوق انرژی و تجارت بینالملل، دانشکده حقوق (دانشکدگان فارابی)، دانشگاه تهران، قم، ایران.
3- گروه حقوق، دانشکده حقوق،دانشگاه قم، قم، ایران.،
چکیده:
زمینه و هدف: محصولات تراریخته، بالقوه، ظرفیت ایجاد خسارتهای جانی و مالی که ممکن است اشخاص و محیط زیست را توأمان تحت تأثیر قرار دهند را دارا میباشند. آنچه مسلم است اینکه جامعه جهانی احتمال بروز خطر توسط موجودات اصلاحشده ژنتیکی (Genetically Modified Organisms) را به رسمیت شناخته و به احترام همین احتمال نیز کشورهای دنیا برای رسیدن به تنوع زیستی در کنار رفع دغدغههای مربوط به سلامت بشر و با هدف عدم ایجاد مانع برای پیشرفت بیوتکنولوژی، پروتکل کارتاهنا (Cartagena Protocol on Biosafety) را در زمینه ایمنی زیستی تصویب نمودند. اعضای این پروتکل با اتکا بر رضایت آگاهانه و ارادی بین طرفین (صادرکننده و واردکننده) و در تکمیل توافقات اولیه در مسیر تعیین برنامهای برای اتخاذ یک رژیم مسئولیت نیز حرکت کرده و در نهایت پروتکل الحاقی ناگویا ـ کوالالامپور (Nagoya - Kuala Lumpur Supplementary Protocol) را تصویب نمودند.
روش: این پژوهش که با روش توصیفی ـ تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانهای و مراجعه به اسناد و مدارک صورت گرفته است.
ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش این پژوهش، ضمن حفظ اصالت متن، امانتداری و صداقت رعایت شده است.
یافتهها: پروتکل ایمنی زیستی و پروتکل الحاقی ناگویا کوالالامپور، نیازمند اتخاذ یک روش الزامآور برای جبران خسارت ناشی از محصولات دستکاریشده ژنتیکی و تضمین آن به همراه تدابیری برای کاستن از ریسکهای ناشی از آن است.
نتیجهگیری: با در نظرگرفتن این ضرورت که پروتکل ایمنی زیستی و پروتکل الحاقی ناگویا کوالالامپور نیز همانند اسناد بینالمللی مشابه، نیازمند اتخاذ یک روش الزامآور برای جبران خسارت ناشی از محصولات دستکاریشده ژنتیکی و تضمین آن بوده است، ضمن تطبیق موضوع با پروتکلهای بینالمللی در موضوعات زیستمحیطی، از جمله حمل و نقل پسماندهای خطرناک، اقدامات هستهای و همچنین مواد نفتی و بررسی رژیمهای تعیینشده در آنها، شایستهترین رژیم مسئولیت برای محصولات دستکاریشده ژنتیکی کاهش مسئولیت شدید خواهد بود. با تدبیر بیمه اجباری و تأسیس صندوقهای جبرانی پیشنهاد شده است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
دریافت: 1402/6/18 | پذیرش: 1403/9/6