Arabzadeh R, Mirghasem M. Criteria for Determining the Inventive Step in Pharmaceutical Patents;
A Study in the Light of the Jurisprudence of the United
States of America and the European Union. MLJ 2025; 19 (60) :538-599
URL:
http://ijmedicallaw.ir/article-1-1883-fa.html
عربزاده رضا، جعفرزاده میرقاسم. معیارهای احراز گام ابتکاری در اختراعات دارویی
مطالعه در پرتو رویه قضایی ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا. مجله علمی پژوهشی حقوق پزشکی. 1404; 19 (60) :538-599
URL: http://ijmedicallaw.ir/article-1-1883-fa.html
1- گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
2- گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران،
چکیده:
زمینه و هدف: بیتردید احراز گام ابتکاری را میتوان مهمترین چالش نظام اختراعات دانست. رویه اداری ادارات ثبت اختراع و همچنین محاکم رسیدگیکننده به دعاوی مرتبط با اختراعات در کشورهای گوناگون بیانگر آن است که نحوه ارزیابی گام ابتکاری کماکان دچار تشتت رویه بوده و به مرور زمان نیز شدیدتر شده است. از آنجا که این چالش در برخی از حوزههای فناوری، منجمله اختراعات دارویی، به دلیل پیچیدگی ذاتی این حوزه و همچنین جنبههای حقوق بشری آن پررنگتر است، تحلیل اختصاصی رویه اداری و قضایی در این دسته از اختراعات ضروری به نظر میرسد. بر این اساس چون شناسایی و تبیین معیارهای احراز گام ابتکاری اختراع میتواند چراغ راهی برای کارشناسان و وکلای ثبت اختراع برای این دسته از اختراعات باشد، در این مقاله معیارهای احراز گام ابتکاری در اختراعات دارویی در پرتو رویه قضایی ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا به عنوان دو حوزه قضایی پیشرو در حقوق اختراعات استخراج و به صورت شفاف مورد مطالعه و مقایسه با یکدیگر قرار گرفته تا این معیارها به صورت شفاف مورد استفاده کارشناسان و قضات ایرانی قرار گیرد.
روش: این پژوهش از نوع نظری بوده و با روش توصیفی ـ تحلیلی و جمعآوری اطلاعات به صورت کتابخانهای و با مراجعه به منابع، کتب و اسناد به رشته تحریر درآمده است.
ملاحظات اخلاقی: این پژوهش با رعایت اصول اخلاقی و امانتداری انجام پذیرفته است.
یافتهها: رویه قضایی کشورهای پیشرو در حوزه حقوق اختراعات نشان میدهد معیارهای ویژهای برای ارزیابی گام ابتکاری اختراعات دارویی در نظر گرفته شده است. معیارهای مذکور نشان میدهد در این دسته از اختراعات، مراجع ثبت اختراع و دادگاهها، مصلحت عمومی، حق بر سلامت و حق پژوهش را به صورت ویژهتری مد نظر قرار دادهاند.
نتیجهگیری: معیارهای شناختهشده گام ابتکاری در رویه قضایی کشورهای مورد مطالعه برای اختراعات دارویی ناکارآمد به نظر میرسد، چراکه ویژگی خاص این صنعت را نادیده میگیرد. در حوزه اختراعات دارویی نیازمند معیارهایی هستیم که علاوه بر در نظرگرفتن اهمیت این حوزه، فرآیندهای تحقیقاتی و اجرایی رسیدن به فراوردههای دارویی را نیز در نظر بگیرد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
دریافت: 1403/7/30 | پذیرش: 1403/10/17