توجه به «حقوق بیمار» در رشته‌های گروه پزشکی، سابقه دیرینه‌ای دارد. تداوم توجه به این پدیده، در متون و تحقیقات علوم پزشکی خصوصاً در طی چند دهه اخیر گسترش بیش‌تری یافته و مباحث زیادی را در مورد مراقبت‌های بهداشتی به خود اختصاص داده است. علی‌رغم این‌که در کشور ایران با فرهنگ غنی و ادبیات مملو از پیام‌های انسانی، در کنار آموزه‌های اخلاقی اسلام، بستر توجه به حقوق انسان به‌طور عام، و حقوق بیمار به طور خاص فراهم بوده و تلاش‌های زیادی نیز در این سال‌ها در زمینه توجه به موضوعات اخلاق حرفه‌ای در علوم پزشکی صورت گرفته، هنوز برآیند چشم‌گیری در زمینه ارتقای حقوق بیماران حاصل نشده است. هرچند که در سال‌های اخیر، تدوین و تصویب «منشور حقوق بیماران» توسط وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی چشم‌انداز امید‌بخشی را دراین زمینه ترسیم نموده است. البته لازم به ذکر است که منشور حقوق بیماران ایران ترجمه و برداشتی از منشورهای رایج دنیاست که اگر چه توسط گروهی از مسؤولین که به نوعی دغدغه حقوق بیمار را در ذهن داشته‌اند تدوین شده است، اما از مهم‌ترین کاستی‌های آن درنظر نگرفتن دیدگاه خود افراد و گروه‌های درگیر (از جمله بیماران، پرستاران، پزشکان و...) در تدوین آن می‌باشد. به علاوه، بررسی اجمالی بند‌های این بیانیه به وضوح مشخص می‌کند که رعایت برخی از آن‌ها مستلزم پیش‌زمینه‌هایی است که ممکن است در بستر اجتماعی ـ اقتصادی جامعه ما فراهم نباشد. هم‌چنین در چارچوب آموزه‌های فرهنگی ما، مواردی هست که این منشور پاسخی برای آن‌ها ندارد. در این مقاله به تحلیل منشور حقوق بیماران ایران در شرایط حاکم بر سیستم ارائه خدمات بهداشتی درمانی پرداخته شده و راه‌کارهایی نیز برای ارتقاء حقوق بیماران در ایران ارائه گردیده است.