1- مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران،
2- گروه مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران. (نویسنده مسؤول)
3- دکتری مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی، مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، تهران، ایران،
4- عضو هیأتعلمی بازنشته دانشگاه تهران، تهران، ایران،
چکیده:
زمینه و هدف: همه کشورهای دنیا بر اساس گزارش مراجع و نهادهای بینالمللی سنجشکننده فساد نظیر سازمان ملل، بانک جهانی و سازمان شفافیت بینالملل کم و بیش با پدیده فساد دست به گریبان هستند و هیچ کشوری را نمیتوان یافت که دارای نسبتی از فساد در خود نباشد. بر اساس گزارشهای متنوعی که سالانه و یا چند سال یکبار توسط سازمانهای بینالمللی منتشر میشود، بخشهای مختلف یک جامعه اعم از صنعت، تجارت، فرهنگ، حکومت، آموزش، بهداشت و... میتوانند با پدیده فساد دست به گربیان باشند، هرچند که میزان فساد رایج در هر بخش و هر کشور متفاوت است، اما اختصاصیافتن گزارشهای خاص به بخش بهداشت و درمان بیانگر این امر بوده است که مسأله فساد در نظام سلامت تمامی کشورهای دنیا، به عنوان مشکل موجود امری جاری است. نظام سلامت جمهوری اسلامی ایران نیز از این مشکل مبرا نبوده است، باید مورد توجه و تأمل قرار گیرد و با مطالعه دقیق و منسجم، مسائل فساد درنظام سلامت کشور شناسایی و راه حلی درخور برای آن یافته شود. در این پژوهش، هدف ارائه مدلی جامع و معنیدار جهت سنجش فساد در نظام بهداشت و درمان کشور است.
روش: پژوهش حاضر در دو بخش و به صورت پژوهش ترکیبی (کیفی ـ کمی) انجام شده است. بر این اساس در بخش اول از روش پژوهش کیفی فراترکیب سندلوسکی و باروسو و در بخش دوم با استفاده از روش پیمایش نیز با بهرهگیری از ارزیابی روایی محتوا (CVR - CVI)، تبیین مدل سنجش فساد میسر گردید. در ادامه به منظور کاربردینمودن و ارزیابی مدل، تعداد 110 پرسشنامه بین کارکنان (کارمندان و مدیران) نظام بهداشت و درمان به صورت نمونهگیری طبقهای انتخاب گردیده بودند، توزیع و با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی مدلسازی معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل انجام گرفت.
یافتهها: فساد اداری در نظام بهداشت و درمان با توجه به مطالعات میدانی و اسنادی صورت گرفته، دارای ابعاد ششگانه از جمله، مالی، ارتباطی ـ تعاملی، سوء استفاده و تربیت نیروی انسانی، دستگاه نظارتی، اسناد و سوابق و فرهنگ کار شناخته شد که هر کدام دارای شاخصهای خاص اندازهگیری هستند.
بحث و نتیجهگیری: مدل تحقیق که بر اساس تأثیرات متغیرهای تحقیق اعم از متغیر مستقل، وابسته حاصل گردید، نشان داد بین مؤلفههای هر یک از متغیرها ارتباط مثبت و معنیداری وجود دارد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
دریافت: 1396/5/1 | پذیرش: 1396/9/29